Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M
9. Suv toshqinida qanday qutqaruv ishlari o ‘tkaziladi? 10. Avariya va halokatlarda qanday tartibda qutqaruv ishlari olib boriladi? 190
XI BOB Y 0N G ‘IN XAVFSIZLIGI ASOSLARI Sanoat korxonalarida, turar jo y binolarida sodir ho'ladigan y o n g ‘in, portlashlar k o ‘plab m oddiy zarar ko'rishga, odamlarning qurbon b o ‘lishiga olib keladi. Turar joy, m a’muriy binolar, xom ashyo, mahsulotiar, uskuna, dastgohlar, ishlab chiqarish binolari, tayyor m ahsulotiar (yonish xususiyatiga ega b o ‘!ganligi uchun) yonib ketadi, natijada iqtisodiyotim izga salbiy ta’sir k o ‘rsatadi. M a’lum otlarga qaraganda. dunyo b o ‘yicha har 10 soniyada, jam i 5 mln. y o n g ‘in sodir bo'lm oqda. M D H da esa bu k o ‘rsatkich 8 0 0 0 -8 5 0 0 ni tashkil etadi, oqibatda mln. hatto bir necha yu z mln. s o ‘mdan ortiq m oddiy zararlar k o ‘riladi. Sanoat korxonalarini, turar jo y binolarini y o n g ‘in, portlashdan him oyalash davlatim izning m uhim va bosh vazifalaridan biri boTib hisoblanadi. Bu vazifani bajarish texn ologik uskunalardan to ‘g ‘ri foydalanish, bino, qurilma, inshootlarni y o n g ‘inga qarshi umumiy normalarga asoslanib to ‘g ‘ri loyihalash, qurish bilan uzviy b o g ‘langan. Ishlatiladigan qurilish ashyoiari va jihozlarning yonuvchanligini avvaldan hisobga olish, qayta ishlanadigan, olinadigan modda, m ahsulotlam ing yon ish ga m oyilligi, fizika-kim yoviy xususiyatlarini e'tiborga o lish y o n g ‘in xavfsizligin i ta’m inlashda va undan ogohlantirishda, odam larning xavfsizligin i ta’m inlashda katta aham iyatga egadir. Shu m aqsadda y o n g ‘inga qarshi qoTIaniladigan um um iy norma talablariga m os tushadigan va am alga