M ü n d ə r I c a t

Cədvəl  2.59 

Yerüstü bitkilərə və su ekosistemlərinə təsir edən maddələrə görə 

atmosfer havasının çirklənmə kriteriyaları 

 

Göstərici 

Ekoloji parametrlər 

Təsir etmə vaxtı 

 

F 

B 

Yerüstü bitkilər üçün kritik qiymət, mq/m

3 

Kükürd iki oksid 

>0,20 

0,1- 0,2 

<0,02 

Orta illik 

Azot iki oksid 

>0,30 

0,2 - 0,3 

<0,03 

>> 

Hidrogen florid 

>0,02 

0,01- 0,02 

<0,0002-

0,003 

Uzun müddətli təsir 

Ozon 

>1,50 

1,0 - 1,5 

<0,15 

1 saatda maksimum 

 

>0,60 

0,4 - 0,6 

<0,06 

3 saatda ,orta 

 

>0,50 

0,3 - 0,5 

 

<0,05 

Hər gün 9-16 saat 

arasında 

orta 

Meşə və su ekosistemləri üçün kritik yüklənmə, q/m

3 

Kükürd birləşmələri 

>5 

3-5 

<0,32 

Şimal və mərkəzi 

rayon Ç 

Azot ―-― 

>4 

2-4 

<0,28 

Yenə də 

Hidrogen ionları 

>300 

200-300 

<20 

>> 

 

Atmosfer havasının çirklənməsinin vəziyyətini kompleks qiymətləndi-

rilməsinin son  mərhələsi  -  texnogen proseslərin dinamikasının tendensiya-

sının  analizi  və  onların  mümkün  olan  neqativ  nəticələrinin  qısa  və  uzun-

müddətli  aspektlərdə  lokal  və  regional  səviyyədə  qiymətləndirilməsidir. 

Atmosferin  çirklənməsinin  əhalinin  sağlamlığı  və  ekosistemin  vəziyyətinə  

təsirinin  nəticələrinin  məkan  xüsusiyyətləri  və  zaman  dinamikasını  analiz 

edərkən, kartoqrafiya metodundan istifadə olunur.