Monitorinqin mümkün olan sistemlərinin təsnifatı (Ġzrael, 1984)
Təsnifatın
prinsipi
Monitorinqin mövcud olan və ya işlənib hazırlanan sistemləri
(yarımsistemləri)
Universal
sistemlər
Qlobal monitorinq (baza, reqional, impakt səviyyələrdə) fon və
palleomonitorinqi daxil etməklə. Milli monitorinq (məsələn, keçmiş
SSRİ-də).
Ətraf mühitin çirklənmə səviyyəsinə müşahidə və nəzarətin ümumdövlər
xidməti). Millətlərarası ―beynəlxalq monitorinq (məsələn, çirkləndirici
maddələrin sərhədlərarası daşınmasının monitorinqi).
Biosferin əsas
tərkib
hissələrinin
reaksiyası
Geofiziki monitorinq. Bioloji monitorinq, genetik monitorinqi daxil
etməklə ekoloji monitorinq (yuxarıda deyilənləri birləşdirən)
Müxtəlif
mühitlər
Antropogen dəyişmələrin monitorinqi (çirklənməni və ona qarşı
reaksiyanı daxil etməklə) atmosferdə, hidrosferdə, torpaqda, kriosferdə,
biotada
Faktorlar və
təsirin
mənbələri
Çirklənmə mənbələrinin monitorinqi. İnqridient monitorinqi (məsələn, ayrı
çirkləndirici maddələr, radioaktiv şualanmalar səs-küy və s.).
Problemin
kəskinliyi və
qloballığı
Okeanların, ozonosferin monitorinqi
451
Müşahidə
detalları
Fiziki, kimyəvi və bioloji göstrəicilərə görə monitorinq. Süni peyklərlə
monitorinq (distansion monitorinq)
Sistemli
yanaşma
Tibbi - bioloji monitorinq (sağlamlığın vəziyyəti) ekoloji monitorinq
iqlim monitorinqi. Variant: bioekoloji (o cümlədən aqroekoloji),
geoekoloji, biosfer monitorinqi.
Dostları ilə paylaş: |