1.6.Sinekologiya - Biosenozların öyrənilməsi haqda elmdir
1.6.1.Qədim yunan dilində “bios”-həyat,“kaynos”-ümumi deməkdir
Biosenoz – anlayışını 1877-ci ildə alman zooloqu K.Mebius təklif
edib. Dokuçayev və Morozov bu anlayışa böyük əhəmiyyət vermişdir. Mo-
rozov qeyd edir ki, meşə və onun ərazisi vəhdət təşkil edən coğrafi vahiddir,
başqa sözlə desək, biosenozdan biogeosenoza keçiddir, yəni biosenoz
biotopun sakinləridir. Biotop isə ətraf mühitin ən kiçik ekoloji vahididir,
biosenozun məskunlaşdığı məkandır. Biosenozun quruluşu və funksiyası
təkamül prosesində formalaşır. Təbii biosenozlar stabil olduğu halda, antro-
pogen biosenozlar dəyişkəndir (dözümsüzdür). Antropogen biosenozların
aqrosenozlar adlandırılması daha düzgündür. Biosenozda canlılar arasında 3
səbəbdən əlaqə yaranır: qidalanma (trofik), məskunlaşma (ərazi) və çoxalma
(repraduktiv).
V.N.Beklemişova görə biosenozda növlər arasındakı əlaqəni 4 qrupa
bölmək olar:
1. Trofik əlaqə - biosenozda canlılardan bir növü digərini və ya onun
yaratdığı məhsulu yeyir.
2. Topik əlaqə - biosenozda bir növün ətraf mühitdə əmələ gətirdiyi
fiziki-kimyəvi dəyişkənliklər başqasına müsbət və ya mənfi təsir edir.
3. Forik əlaqə - biosenozdakı növlərdən biri başqa növün yayılmasın-
42
da iştirak edir.
4.Fabrik əlaqə - biosenozda bir növ yuva tikməsində başqa növdən və ya
onun yaratdığı məhsuldan istifadə edir.
1.6.2. Biosenozda növlərin sayını, başqa sözlə biosenozun kəmiyyət
Dostları ilə paylaş: | 
