M. Z. Islomova farmatsevtika ishini tashkil qilish

8.2. Dorixona binosiga qo‘yilgan talablar va undagi asbob-
uskunalardan foydalanis qoidalari
Davolash-profilaktika muassasalarining dorixonasi alohida qurilgan 
binoda yoki davolash-profilaktika muassasasiga qarashli binoning bir 
bo‘lagida alohida blok holida tashkil etilishi mumkin.
139

---

Dorixona amaldagi me’yoriy hujjatlarning sanitariya qoidalari va 
me’yorlari talabiga mos keladigan hamda dori vositalarini farmatsevtika 
talablariga asosan saqlanishini ta’minlaydigan binolarda tashkil etiladi. 
Dorixonaning 
umumiy 
maydoni, 
xonalar 
soni 
va 
odchamlari 
shifoxonaning ixtisosi, tuzilishi, faoliyat turi va ish hajmiga qarab 
belgilanadi. Bunda dorixonaga sanitariya qoidalari va me’yorlari 
talablariga mos keladigan, bajaradigan ish hajmiga qarab xonalar ajratiladi 
hamda kirish-chiqish yodlari boshqa bodimlardan alohida bodadi.
Davolash-profilaktika muassasasi dorixonasi binolari va jihozlanishi, 
faoliyat yuritish me’yor va qoidalari SaN PiN №0078-98 bilan 
tasdiqlangan.
Ishlab chiqarish xonalari texnologik jarayonni hisobga oigan holda 
uzviy ketma-ket bogdangan bodishi kerak.
Bu xonalarning ichki devorlari yuzasi va shiftlari tekis bodishi, ular 
dezinfektsiyalovchi va yuvish vositalari bilan changdan hodlab tozalashga 
chidamli bodgan materiallar bilan qoplanishi kerak. Jumladan, devorlar 
yuzasini qoplash uchun suvga chidamli och rangdagi emal bo‘yoqlardan, 
kafellardan foydalanishga ruxsat etiladi. 
Ushbu xonalarning pollariga 
plitkalar, kafellar yotqizilishi yoki choklari biriktirilgan lenolium, relin 
qoplanishi mumkin.
Boshqaruv xodimlari va yordamchi xonalarining ichki devorlari 
yuzasi, shifti va pollarini pardozlashda boshqa qurilish materiallaridan 
foydalanishga ruxsat etiladi.
Dori vositalari va tibbiy buyumlar omborxonasi sanitariya qoidalari 
va me'yorlari talablariga javob berishi hamda dori vositalari va tibbiyot 
buyumlarini SSV ning amaldagi buyruqlari, qodlanmalari asosida, 
farmatsevtika talablari darajasida saqlash uchun kerakli mebellar, 
stellajlar, shkaflar, asboblar, uskunalar bilan jihozlangan bodishi kerak. 
Omborxona pollari dezinfektsiyalovchi va yuvish vositalari bilan hodlab 
tozalashga chidamli materiallar bilan qoplanishi kerak.
Termolabil dori vositalarini saqlash xonasida zarur sharoitlar 
yaratilgan bodishi, ya’ni xonaga konditsioner, sovutkichlar qo'yilishi 
hamda xona havo harorati va namligini, odchash asbobi (termometr, 
gigrometr yoki psixrometr) bilan ta’minlanishi kerak. Bu odchov asbobi 
poldan 1,5-1,7 metr balandlikda, kirish eshiklari va isitish asboblaridan 
kamida 3 metr masofada o ’matiladi va kundalik harorat ko'rsatkichi 
maxsus daftarda qayd etib boriladi. Dañar todgandan so‘ng bir yil 
saqlanadi va o‘rnatilgan tartibda yo‘q qilinadi.
140

---

Dorixonada ishlab chiqarish xonalari (assistent xonasi, aseptika 
bloki) dorixona mebellari, dori turlarini tayyorlashda, aralashtirishda, 
filtrlashda, qadoqlashda, idishlarga quyishda, idishlar og‘zini berkitishda, 
sterillashda, sifatini tekshirish va baholashda, yorliqlashda ishlatiladigan 
asbob-uskunalar, shuningdek, o‘lchov asboblari, tosh-tarozilar, kimyoviy 
reaktivlar va boshqa kerakli jihozlar bilan ta’minlanishi kerak. Dorixonada 
ishlatiladigan o‘lchov asboblari, tosh-tarozilar Davlat qiyoslash markazi 
tomonidan belgilangan tartibda metrologiya ko‘rigidan o‘tkazilishi kerak.
Dorixona mebellarining ustki qismi tekis, dori vositalari va 
kimyoviy moddalar ta’siriga chidamli bo‘lishi kerak.
Ishlab chiqarish xonalari va omborxonalarga faqat mas’ul xodimlar 
kirishiga ruxsat beriiadi, begona shaxslar kirishi man etiladi.
Tozalangan suv olish va idishlarni yuvish xonalari ish hajmiga qarab 
kerakli asbob-uskunalar bilan jihozlanadi hamda amaldagi sanitariya 
qoidalari va me’yorlari talablariga to‘liq javob berishi kerak.
Dorixonada tozalash ishlarini olib borish uchun ishlatiladigan asbob- 
anjomlar, dezinfektsiyalovchi va yuvish vositalarini saqlash uchun alohida 
xona yoki shkaf bolishi lozim.
Davolash-profilaktika 
muassasalarining 
dorixonasi 
eshigiga 
idoraviy bo‘ysunishi, ish tartibi ko‘rsatilgan peshlavha osib qo‘yiladi.
Dorixona binosi yong‘indan xabar beruvchi va tovushli qo‘riqlash 
moslamalari hamda jihozlar bilan ta’minlanishi kerak.
Dorixona ish faoliyatini O’zbekiston Respublikasi qonunlari, 
Prezident farmonlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari, SSV ning buyruq 
va farmoyishlariga hamda boshqa amaldagi me’yoriy hujjatlar talablari 
asosida olib boradi.
Dorixonada miqdoriy buyum hisobiga olinadigan dori vositalarining 
ro’yxati SSV ning amaldagi buyruqlari asosida tasdiqlanadi va ularning 
hisobi belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan maxsus jurnallarda qayd etib 
boriladi. Bu jurnallar to‘lgandan so‘ng amaldagi me’yoriy hujjatlar 
talablari asosida saqlanadi va saqlash muddati tugagandan so‘ng 
belgilangan tartibda yo‘q qilinadi.
Giyohvandlik vositalari, psixotrop moddalar va prekursorlar hisobini 
olib borish, boiimlarga berish, saqlash SSV ning 2001 -yil 28-noyabrdagi 
527-sonli buyrug’ining tegishli bandlari talablariga muvofiq olib boriladi.
Etil spirtini hisobi, uni bo‘limlarga berish, saqlash SSV ning 1999- 
yil 26-iyuldagi 462-sonli buyrug‘i talablariga muvofiq olib boriladi.
141

---