Sosial şəbəkələr: Sosial media olaraq da xatırlanan sosial şəbəkələrdə oxşar
maraq sahələrinə sahib insanlar bir araya gələrək virtual məhəllələr təşkil edir. Hər
bir internet istifadəçisinin internetdə bloglar ya da Facebook, Twitter, Friendfeed
kimi platformalar vasitəsilə məlumat və fikirlərini paylaşa bilməsinə imkan tanıyan
sosial şəbəkələr, yeni ünsiyyət texnologiyaları üçün də əhəmiyyətli bir vasitə olaraq
diqqət çəkir. Facebook, Twitter kimi ictimai şəbəkələrdə insanlar məlumat
mübadiləsi ola bilir, müxtəlif mövzulardakı fikirlərini açıqlama, izah etmə imkanı
əldə edirlər. İşçilər öz bloglarını yarada bildiyi kimi təşkilatlar da sosial şəbəkələrdə
öz səhifələrini quraraq işçilərlə və təşkilat xaricindəki insanlarla ünsiyyət qura
bilirlər.
VoIP: Data xəttləri üzərindən telefon danışığı və müəyyən standartlarda səs
ötürülməsi üçün istifadə edilən VoIPde (Voice over Internet Protocol) ümumiyyətlə
internet deyil, təşkilat ya da quruluşa məxsus bir intranet sistemi ya da geniş sahə
şəbəkəsi olan (WAN) və bəzən bu iş üçün xüsusiləşmiş təchizatlar istifadə edilir.
Ancaq xüsusilə son illərdə bu texnologiyadan istifadə edərək, internet üzərindən eyni
proqramı istifadə edən kompüterlər arası pulsuz, kompüterdən sabit və mobil
telefonlarla aşağı ödənişli danışıq reallaşdıra bilən 'Skype' kimi proqramlar
hazırlanmışdır.
52
Bir çox təşkilat işçiləri və müştəriləri ilə aşağı qiymətə və ya pulsuz
ünsiyyət qurmaq məqsədiylə bu sistemdən istifadə edilir.
İntranet: Yalnız müəyyən bir təşkilat daxilindəki kompüterləri, yerli
şəbəkələri və geniş sahədə şəbəkələri bir-birinə bağlayan xüsusi bir şəbəkədir. Bu
təşkilati informasiya portalının qurulma məqsədi təşkilat daxilində məlumatları
bölüşməkdir.
53
51
Aslan, Kemal. Değişen Teknolojiler ve Habercilikte İstihbarat, İstanbul: Anahtar Kitaplar 2008: 220
52
Aslan, Kemal. Değişen Teknolojiler ve Habercilikte İstihbarat, İstanbul: Anahtar Kitaplar 2008: 220-232
53
https://az.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycanca_Vikipediya
58
İşçilər və rəhbərlər bu qapalı dövrə web şəbəkəsində bir-birləri ilə fotoşəkil və
məlumat paylaşa bilir, təşkilatla əlaqədar düşüncələrini, problemləri, təklifləri dilə
gətirə bilirlər. Kompüter şəbəkəsi və internetlə birlikdə yaranan yeni ünsiyyət
texnologiyalarına bağlı olaraq ortaya çıxan ictimai media, elektron poçt, web sayt,
mesajlaşma proqramları, Usenet, intranet, bloglar kimi yeni informasiya vasitələri
indiki vaxtda təşkilat daxili ünsiyyətdə də əhəmiyyətli bir rol daşıyır. Sadalanan yeni
ünsiyyət texnologiyalarına əsaslanan vasitələr təşkilat daxili ünsiyyətdə üstün verilən
modellərə görə liderlik qazanmışdır.
Hər ötən gün daha çox təşkilat, web sayt, Facebook və ya twitter səhifəsi
yaradaraq kurumla əlaqədar İnformasiya və bildiriş larını işçiləri yla ictimai media
üzərindən paylaşmaqdadır. Digər tərəfdən bu gün demək olar hər təşkilat bir web
sayta sahib hala gəlmişdir. intranet də təşkilatların işçiləri yla ünsiyyəti baxımından
əhəmiyyətli bir funksiya görməkdədir. Digər tərəfdən elektron poçt həm təşkilatın
işçiləri yla həm işçilərin bir-biriylə yazışma, məlumat paylaşmasında zəruri bir
mövqeyə gəlmişdir. Sosial media, Usenet və mesajlaşma proqramları və bloglar da
işçilərin bir-birləriylə ünsiyyətlərini asanlaşdırır və artırır. Xüsusilə banklar və işçiləri
yla tez telefon danışığı etmək məcburiyyətində olan digər təşkilatlar, VoIP
sistemindən faydalanaraq pulsuz ya da aşağı ödənişli ünsiyyət sistemi qura bilirlər.
Sayılan nümunələr göstərir ki, yeni ünsiyyət texnologiyaları təşkilat daxili
ünsiyyətdə diqqətə layiq bir rol oynayır. Və bu rolun əhəmiyyəti hər ötən gün daha da
artmaqdadır.
|