Magistratura məRKƏZİ

2004-2013-cü illər üzrə Azərbaycan Respublikasında adambaşına

ÜDM-in dinamikası


Milli iqtisadiyyatın inkişafında heç də hər cür tətbiq olunan investisiya qoyuluşu mütərəqqi rol oynamır. Belə ki, milli iqtisadiyyatın nisbətən perespektivsiz sektorlarına investisiya qoyuluşu onun milli iqtisdiyyatın formalaşmasındakı perespektiv rolunu diqqət mərkəzində saglamaqı tələb edir. Bəzi hallarda investisiyalar haqqında qərarlar qəbul edən mərkəzi icra orqanları sadəcə olaraq hansı məhsulun milli iqtisadiyyatın inkişafında daha sərfəli olacağını düzgün müəyyənləşdirə birmədikdə, bütövlükdə iqtisadi strategiyanın da düzgün istiqamət üzrə formalaşmamasına səbəb olacaqdır. İqtisadi strategiyaya uyğun gəlməyən iqtisadi inkişafda mühüm rol oynamayan sahələr üzrə düşünülməmiş investisiyaların tətbiqi vəsaitlərin dağıdılmasına səbəb olacaqır. Çünki, milli iqtisadiyyatın inkişafına səbəb olmayan layihələr üzrə vəsaitlərin xərclənməsi əslində bu resusların gələcək baxımından səmərəsiz istifadəsi deməkdir. Milli iqtisadiyyatın sabit artım sürətinə nail olunması üçün investisiyalar bir qayda olaraq təsərrüfatın ən yüksək səmərə verən və milli mənafe baxımından fayda verə biləcək sahələrinə yönəldilməlidir. Deməli, investisiya bazarı daimi çevik və hərəkətli olmalıdır. Xarici investisiyaların tətbiqində iqtisadi mühitin yaradılması əsasən onun iqtisadiyyatın durğun sahələrində daha perespektiv sahələrə keçməsilə əlaqədar olmalıdır. İnvestisiyalardan gələn gəlirlərdə bir qayda olaraq daima fərqlər mövcud olacaqdır. Bu zaman istehsal təyinatlı sahələrə yönəldilən investisiyalardan əldə olunan gəlirlər buna alternativ olan xidmət sferasına qoyuluşlar üzrə ki, gəlirlərdən çox olmalıdır. Bu prosesin baş verməsi üçün istehsal təyinatlı investisiyalar üçün risk etmə səviyyəsi olduqca aşağı olmalıdır.

Investisiyaların dinamikasını və əsas inkişaf parametirlərini müvafiq olaraq cədvəl 2.1 və 2.2-dən görmk olar.

Cədvəl 2.1