Magistratura mutaxassisligiga kirish sinovlari uchun maxsus fanlardan

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Dastur Tarix fakultetining 2021 yil 28 iyundagi 10-sonli kengash 
yig‘ilishida, Universitet kengashining 2021 yil 30 iyundagi 11-son yig‘ilishida 
muhokama etilgan va tavsiya etilgan. 
 
 
KIRISH 
5120300 – Tarix (mamlakatlari va yo‘nalishlar bo‘yicha) bakalvriat ta’lim 
yo‘nalishi-fan va gumanitar yo‘nalish bo‘lib, u Tarix, xususan O‘zbekiston tarixi, 
Jaxon tarixi, Tarixshunoslik va manbashunoslik sohasiga tegishli fanlarni 
o‘rganish, amaliy faoliyatlarda mutahkamlash va undan oqilona foydalanishga, 
soha istiqbolini belgilashga, kasbiy ko‘nikma, fanga oid tadqiqotlar usullari, 
metodlari va uslublarining majmuasini qamrab oladi.
Ta’lim yo‘nalishi negizidagi mutaxassisliklarning vazifasi - talabalar 
bilimlarini chuqurlashtirish va O‘rta Osiyo hududida ilk va o‘rta asrlarda o‘zbek 
davlatchiligi, uning shakllanish tarixi, sulolalar, savdo va hunarmandchilik, tashqi 
siyosat, Rossiya imperiyasi va sovet mustamlaka siyosati davrida O‘zbekis-tonning 
ijtimoiy-iqtisodiy, ma’naviy-madaniy, siyosiy tarixi, shuni-ngdek O‘zbekistonning 
mustaqillikni qo‘lga kiritishi, iqtisodiy islohatlar va uning ijtimoiy yo‘nalishlari 
ma’naviy yangilanishlarni bilmoq Vatan tarixini chuqur bilishga, umuminsoniy 
qadriyatlarni anglab yetishga ko‘maklashadi. O‘zbek davlatchiligi tarixi, ijtimoiy-
iqtisodiy, siyosiy, ma’naviy rivojlanish, hamda mustaqil O‘zbekiston taraqqiyoti 
bo‘yicha chuqur bilimlarga ega bo‘lish talabalarning dunyoqa-rashini kengaytirish 
yo‘lidagi eng samarali vosita sifatida ahamiyat-lidir. Qolaversa, mamlakatimiz 
hamkorlik qilayotgan davlatlarning rivojlanish darajasini, xalqlarning mentaliteti, 
urf- odatlarini, madaniyatini tushunib yetish uchun ham ushbu dasturning 
ahamiyati katta.
Shuningdek, Mamlakatimizning jahon hamjamiyatiga har tomonlama 
integratsiyasini chuqurlashtirish kabi dolzarb masalani horijiy mamlaqatlarning 
ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va madaniy taraqqiyotini tarixiy nuqtai nazardan 
o‘rganmasdan hal etib bo‘lmaydi. Jahon tarixini va jumladan Qadimgi sharq tarixi, 
(Qadimgi Misr, Messopotamiya, Kichik Osiyo, Hindiston, Xitoy), Qadimgi 
Yunon-Rim tarixi, O‘rta asrlar, Yangi tarix (Osiyo va Afrika, Yevropa va Amerika 
mamlaqatlari yangi davrda), Eng yangi tarix rivojlanishini mukammal darajada 
bilmoq insoniyat sivilizatsiyasining yutuqlaridan va tajribasidan to‘la bahramand 
qiladi, umuminsoniy qadriyatlarni anglab yetishga ko‘maklashadi va dunyo 
miqyosida mavjud bo‘lgan muammolarning tarixiy ildizlarini izlab topishga 
imkoniyat yaratadi. Dunyo mamlaqatlarining tarixiy taraqqiyoti bo‘yicha chuqur 
bilimlarga ega bo‘lish talabalarning dunyoqarashini kengaytirish yo‘lidagi eng 
samarali vosita sifatida ahamiyatlidir. Qolaversa, mamlakatimiz hamkorlik 
qilayotgan davlatlarning rivojlanish darajasini, xalqlarning mentaliteti, urf-
odatlarini, madaniyatini tushunib yetish uchun ham ushbu dasturning ahamiyati 
katta.

---

Tarixshunoslik, manbashunoslik va tarixiy tadqiqotlar usullari (Osiyo va 
Yevropa mamlakatlari bo‘yicha) fani bo‘yicha magistraturaga kirish sinovi uchun 
mo‘ljallangan bo‘lib, unda qo‘yilgan masalalar ta’limning oldingi bosqichlarida 
mazkur mutaxassislikka doir o‘qitilgan fanlarning o‘quv dasturlariga asoslangan.
Dasturda, tarixiy manbashunoslikning maqsad vazifalari, tadqiqot usulari, 
O‘rta Osiyo va O‘zbekiston tarixini yortib beruvchi qadimgi davrdan hozirgi 
kungacha bo‘lgan tarixiy manbalarning o‘rganilishi, Tarix fanining vujudga kelishi 
va o‘tmishni o‘rganishdagi dastlabki malakalar hamda tarixni o‘rganishda asos 
bo‘luvchi manbalar haqida tushuncha beradi. Shu qatorda, Tarixiy manbalar va 
tarixiy xujjatlar bilan ishlash, tarixning boshqa fanlar bilan o‘zaro munosabatlari-
ijtimoiy va gumanitar fan davriy jarayoni haqida, arab, fors, tilidagi qo‘lyozmalar, 
manbalar va ularning tarix fanining rivojlanishidagi o‘rni masalarini o‘z ichga 
olgan. Shuningdek, tarixshunoslikning dolzarb muammolari: nazariy-metodologik 
masalalarni ishlab chiqish, tarixshunoslik fani rivojlanishi muammolari, XX asr 
boshlarida tarix fani rivojining ijtimoiy-siyosiy va ijtimoiy- madaniy shart-
sharoitlari, maxsus va yordamchi tarix fanlarining rivojlanishi hamda 
O‘zbekistonda tarixshunoslik tadqiqotlari rivojlanishining asosiy tamoyillari kabi 
masalalar qamrab olingan.
5A120302 - Tarix (yo‘nalishlar va faoliyat turi bo‘yicha) bakalavriat ta’lim 
yo‘nalishi magistratura mutaxassisligiga kiruvchi talabalar uchun ta’lim yo‘nalishi 
o‘quv rejasiga asosan ixtisoslik fanlari bo‘yicha: O‘zbekiston tarixi, Jaxon tarixi, 
Manbashunoslik, Tarixshunoslik fanlaridan test savollari shakllantirilgan. Bu 
fanlar o‘z negizida qamrab olingan ma’lumotlar quyida batafsil keltirilgan.