MahirəNərimanqızı

Erkən  uĢaqlıq  yaĢının  xüsusiyyətləri.  Erkən  uĢaqlıq 

dövrü 1 yaĢdan 3 yaĢa qədər olan dövrü əhatə edir. Bu dövrdə 

uĢaqlar  öz  tələbatlarını  əĢyavi-manipulyativ  fəaliyyətin 

köməyi  ilə  ödəyirlər.  Erkən  uĢaqlıq  dövrü  özünəməxsus 

xüsusiyyətləri ilə fərqlənir. Bu dövrdə uĢaq nitqə yiyələnir və 

nəticədə  Ģəxsiyyətin  və  fəaliyyət  subyektinin  formalaĢması 

üçün  zəmin  yaranır.  Hələ  körpəlik  dövrünün  sonunda  (11-ci 

aydan) uĢaq nitqin  fonetik  quruluĢuna,  yiyələnməyə baĢlayır, 

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

220 

220 

getdikcə söz ehtiyatı artır və üçüncü yaĢın axırında 300-400-ə 

çatır.  1  yaĢ  10  aylıqdan  baĢlayaraq  uĢaq  ayrı-ayrı  sözləri 

cümlədə birləĢdirməyə baĢlayır. Nitqin inkiĢafı əsasında uĢaq 

əĢyaları  ən  parlaq  zahiri  əlamətlərinə  görə  qruplaĢdırmağa 

baĢlayır.  Bunu  ümumiləĢdirmənin  ilkin  mərhələsi  kimi  qeyd 

etmək mümkündür. Bu dövrdə psixikanın əsas formaları olan 

hafizə  (tanıma  Ģəklində),  əyani-əməli  təfəkkür,  diqqət, 

qavrayıĢ  fəal  Ģəkildə  inkiĢaf  etməyə  baĢlayır.  Ġkinci  yaĢda 

uĢaq yaxın adamları və obyektləri qavradıqdan bir neçə həftə, 

üçüncü  yaĢda  bir  neçə  aydan  sonra  tanıya  bilir.  Tanıma  ilə 

yanaĢı qavranılmıĢ əĢyaların xatırlanması da inkiĢaf edir. 

Erkən  uĢaqlıq  dövründə  nitqin  inkiĢafı  ilə  bağlı  olaraq