www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Ümumi psixologiya.
Psixologiya
265
265
265
265
265
265
265
265
265
VI.22.2. Ġlk gənclik yaĢında Ģəxsiyyətin inkiĢafı
Ġlk gənclik yaĢında Ģəxsiyyətin inkiĢafı məktəb yaĢı
dövrü üçün ən yüksək səviyyəyə qalxır. Bu dövrdə həqiqi
yaĢlılığa real keçid baĢ verir. Burada böyüklük hissinin
yüksək səviyyədə formalaĢması və ünsiyyət fəaliyyətinin
sürətli inkiĢafı mühüm rol oynayır. Böyük məktəblilərin
ünsiyyət fəaliyyətində onların daxil olduqları sinif kol-
lektivinin, valideynlərin rolu artır. Bu dövrdə ünsiyyət
fəaliyyətində kollektivin ictimai rəyi xüsusi yer tutur. Böyük
məktəblilər sinif və məktəb kollektivinin onlara verdikləri
qiymətə və rəyə həssas yanaĢır, öz fəaliyyətlərində onları
nəzərə alırlar. Bu dövrdə valideynlərlə ünsiyyət də istənilən
nəticəni verir. Ailə tərbiyəsi düzgün təĢkil edildikdə böyük
məktəblilərin valideynləri ilə ünsiyyətləri də müsbət
istiqamətə yönəlir, onlar bu ünsiyyətə can atırlar. Burada
valideynlərin öz övladlarını baĢa düĢmələri, onlarla
ünsiyyətdə avtokratiklikdən uzaqlaĢmaları, demokratik mövqe
tutmaları lazımi nəticə verə bilir.
Ġlk gənclik dövründə yeniyetmələrin ünsiyyətlərindəki
emosionallıq aydın təzahür edir. Onlar ünsiyyətin gediĢinə
özlərinin münasibətlərini emosional cizgilərlə təzahür
etdirirlər.
Böyük məktəblilərin ünsiyyət fəaliyyətinin inkiĢafında
yoldaĢlıq münasibəti mühüm rol oynayır. Gənclər öz
yoldaĢlarında yüksək əqli və əxlaqi keyfiyyətlərin olmasını
arzulayırlar. Bu dövrdə yoldaĢlıq hissi ilə yanaĢı dostluq hissi
də inkiĢaf edir, mürəkkəbləĢir və davamlılığı ilə fərqlənir. Bu
dövrdə yaranan dostluq uzun ömürlü olur. Ġlk gənclik
dövründə dostluq hissi yeni motivlərə malik olur. Dostlar bir-
birinə yüksək tələblər verməyə baĢlayırlar. Psixoloqlar bu cür
tələblərə aĢağıdakıları aid edirlər. Gənclərin fikrincə dost,
birinci növbədə səliqəli, sadiq, prinsipial olmalı, çətin anda
dostunun köməyinə çatmalıdır; ikincisi, dostluq onların həyat
|