MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

270 

270 

Tədris prosesində müasir texniki vasitələrdən istifadəyə geniĢ 

yer verilir. Bütün bunları mənimsəmək böyük məktəblilərdən 

yüksək hazırlıq, nəzəri təfəkkürün inkiĢafını, yaradıcılıq qabi-

liyyətlərinin təĢəkkülünü tələb edir.  

Böyük  məktəblilər  təlimin  nə  kimi  həyati  əhəmiyyət 

daĢıdığını  dərk  edirlər.  Ona  görə  də  məktəblilərdə  təlimə 

münasibət  əsaslı  Ģəkildə  dəyiĢilir.  Bu  dövrdə  məktəblilərdə 

müxtəlif  bilik  sahələrinə  seçici  münasibət  təzahür  etməyə 

baĢlayır.  Böyük  məktəblilərin  təlim  fəaliyyəti  onların  əqli 

inkiĢafına əsaslı təsir göstərir.  

Böyük  məktəblilər  təlim  fəaliyyətinin  subyekti  kimi 

daxil  olduqları  spesifik  sosial  inkiĢaf  Ģəraitinin  təsiri  altına 

düĢürlər.  Bu  dövrdə  təlim  fəaliyyəti  özünün  keyfiyyəti,  yeni 

məzmunu  ilə  fərqlənir.  Tədris  fənnlərində  nəzərdə  tutulmuĢ 

biliklərə  yiyələnmə  zamanı  Ģəxsi  məna  əhəmiyyəti  daĢıyan 

daxili idrak motivləri ilə yanaĢı geniĢ sosial və dar Ģəxsi xarici 

motivlər  də  özünü  göstərir.  Bunların  içərisində  nailiyyət, 

müvəffəqiyyət  motivləri  xüsusi  yer  tutur.  Təlim  fəaliyyətinin 

özü  böyük  məktəblilərin  gələcək  həyat  planlarını  həyata 

keçirmək  vasitəsi  olduğu  üçün,  təlim  motivləri  də  öz 

quruluĢuna  görə  keyfiyyətcə  dəyiĢir.  Təlimi  biliklərə 

yiyələnməyə  yönəlmiĢ  fəaliyyət  kimi  bir  sıra  motivlərlə 

səciyyələndirmək olar, Ģagirdlərin əksəriyyəti üçün əsas daxili 

motiv kimi nəticəyə nail olmağa yönəliĢlik təĢkil edir. 

Böyük  məktəblilərin  təlim  fəaliyyətinin  predmetini, 

baĢqa  sözlə,  onun  nəyə  yönəlməsini,  onun  struktur  təĢkili, 

fərdi  təcrübənin  stimullaĢdırılması,  bunun  hesabına  yeni 

məlumatların  geniĢləndirilməsi,  əlavə  olunması,  daxil 

edilməsi  təĢkil  edir.  Məsələlərin  həllinə  müstəqil,  yaradıcı 

Ģəkildə yanaĢma, qərar qəbul etmək, mövcud variantları təhlil 

etmək  və  onları  tənqidi  konstruktiv  Ģəkildə  anlamaq  bacarığı 

da  böyük  məktəblilərin  təlim  fəaliyətinin  məzmununu  təĢkil 

edir.  Bu  yaĢ  dövründə  mühüm  psixoloji  yenitörəmə  olan 

Ģagirdin  həyati  planları  tərtib  etmək,  onları  həyata  keçirmək 

vasitələrini  axtarmaq  bacarığı  böyük  məktəblilərin  təlim 

---