MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

126 

126 

uzaqlaşdığını  görürsünüz.  İmtahana  gecikməmək  üçün 

universitetə  qismən  yaxın  gedən  başqa  avtobusla  getməyə 

qərar  verirsiniz.  Əl  qaldırmağınıza  baxmayaraq,  onlar  da 

dolu  olduğu  üçün  sizi  götürmək  üçün  saxlamırlar.  Artıq 

sınağa  yarım  saat  qalıdığı  üçün  məcbur  olub  taksi 

saxlayırsınız.  Yolda  tıxac  olduğu  üçün  taksi  sizin  zənn 

etdiyinizdən  də  ləng  getməyə  məcburdu.  Elə  universitetə 

azacıq  qalmış  arxadan  gələn  maşın  sizin  maşınla  toqquşur. 

Sürücü maşını yolun kənarında saxlayaraq, həmin sürücü ilə 

mübahisə etməyə başlayır. Bu halda siz həyəcanla saata baxıb 

imtahana  8  dəqiqə  qaldığını  görürsünüz.  Sürücü  «Mən  gedə 

bilmərəm»  –  deyib,  yol  polisinin  gəlməsini  gözləyir. 

Sürücünün haqqını ödəyib, qalan yolu piyada getməyə məcbur 

olursunuz.  Auditoriyaya  girəndə  müəllimin  sizi  soruşduğunu 

eşidirsiniz.  Bileti  çəkib  əyləşəndə,  qələmi  unudub  evdə 

qoyduğunuz  məlum  olur.  Belə  bir  şəraitdə  başınızı  əlləriniz 

arasına  alaraq  durur  və  yaxında  olan  tələbə  yoldaşınızdan 

qələm istəyirsiniz. 

Yuxarıda  göstərdiyimiz  misalda,  tələbənin  düĢdüyü 

psixi  vəziyyət  onun  keçirdiyi  emosional  hal,  frustrasiya 

halıdır.  Bu  cür  halı,  psixi  vəziyyəti  elə  dilimizdə  iĢlədilən 

əngəllənmə  sözü  ilə  ifadə  etmək  olar.  Onda  frustrasiyanı, 

əngəllənmə duyğusu, hissi kimi xarakterizə etmək olar. 

Beləliklə,  insanın  qarşısına  qoyduğu  məqsədə  nail 

olmasına,  onu  əldə  etməsinə  real  və  xəyali  surətdə  əngəllər 

törədən  cisim  və  hadisələrlə  qarşılaşdığı  zaman  keçirdiyi 

hisslər frustrasiya və ya əngəllənmə hissi adlanır. BaĢqa sözlə 

frustasiya  insanın  hər  hansı  bir  uğursuzluğa,  itgiyə  əlacsızlıq 

hissi,  bihadə  sərf  olunan  cəhdlə  müĢayət  olunan  mənfi  – 

emosional təəssüratıdır. 

Frustrasiya  əsasən  insanın  narazılıq  və  ya  təmin 

olunmamaq  səviyyəsi  onun  dözüm  səviyyəsindən  üstün 

olduqda  əmələ  gəlir.  Frustrasiya  özünü  itirmək,  qəzəb 

aqressiya,  küskünlük,  həyəcan,  inamsızlıq  və  s.  Ģəkildə 

---