MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

              Ümumi psixologiya. Psixologiya

 

314 

314 

aĢkara  çıxarmıĢdır.  O,  birinci  cəhəti  (bilik,  bacarıq  və 

vərdiĢlərə  yiyələnməni)  təlim  (öyrənmə),  ikincini  isə  inkiĢaf 

adlandırmıĢdır.  Onun  fikrincə  təlimdə  mənimsəmənin  əsas 

predmetini bilik və mədəniyyət haqqında tarixi təcrübə təĢkil 

edir. 

L.S.Vıqotskiyə görə təlim inkiĢafın əsas amilidir. 

Təlimin  həmiĢə  inkiĢafdan  qabaqda  getməsi  və  onu  da 

öz  arxasınca  aparması  fikrini  əsas  götürən  L.S.Vıqotski  və 

onun əməkdaĢları təlimlə əlaqədar baĢ verən əqli inkiĢafın iki 

səviyyəsini  və  ya  zonasını  müəyyən  etmiĢlər.  Birinci 

səviyyəni  inkiĢafın  fəal,  aktual  zonası  adlandırmıĢlar.  Bu 

zonaya  malik  olan  Ģagird  gündəlik  dərsləri,  verilmiĢ  təlim 

tapĢırıqlarını  müstəqil  surətdə  yerinə  yetirir,  özü  baĢqasının 

köməyi  olmadan  dərsdə  müvafiq  materiallardan  istifadə  edir. 

Müəllimin  Ģərh  etdiyi  bəzi  cəhətləri  izah  etməyə  təĢəbbüs 

göstərir  və  nəhayət  onda  əqli  inkiĢaf  elə  bir  səviyyəyə  çata 

bilir  ki,  sonralar  hər  hansı  bir  məsələni  heç  kimə  ehtiyacı 

olmadan  həll  edə  bilir.  Bütün  bunların  nəticəsində  Ģagird 

bilikləri  müstəqil  mənimsəyir,  elmlərin  əsaslarına  özü 

yiyələnməyi bacarır. 

Əqli  inkiĢafın  ikinci  səviyyəsində  isə  uĢaq  bir  növ 

yaĢlıların, müəllimin köməyilə daha yüksək nailiyyət əldə edə 

bilir.  L.S.Vıqotski  bu  inkiĢaf  səviyyəsini  “inkişafın  yaxın