MahirəNərimanqızı

Məktəbə  psixoloji  hazırlığın  diaqnostikası.  Məktəbə 

psixoloji  xidmətdə  əsas  yerlərdən  biri  uĢaqların  məktəbə 

psixoloji hazırlığının diaqnostikasını verməkdən ibarətdir. Bu 

sahədə  aparılan  iĢin  əhəmiyyəti  öz-özünə  aydındır.  UĢağın 

məktəbə,  məktəb  təliminə  psixoloji  hazırlıq  səviyyəsini 

müəyyənləĢdirmək  bir  tərəfdən  həmin  sahədəki  qüsurları 

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

413 

413 

413 

413 

413 

413 

413 

413 

413 

aradan  qaldırmaq,  digər  tərəfdən  məktəbdə  ilk  gündən 

Ģagirdlərin imkanlarına uyğun iĢ aparmaq üçün Ģərait  yaradır. 

Məhz  buna  görə  də  məktəb  psixoloqu  (sinif  muəllimi  ilə 

birlikdə)  birinci  sinfə  qəbul  olunacaq  uĢaqların  məktəbə 

psixoloji hazırlıq səviyyəsini aĢkara çıxarmalıdır. Bu bir növ 

məktəbə psixoloji hazırlığın diaqnostikasından ibarətdir. 

UĢağın  məktəbə  hazırlığının  diaqnostikasını  verərkən 

aĢağıdakı üç mühüm göstəriciyə istinad etmək lazım gəlir: 

1)  L. S. Vıqotskinin   bağça   yaĢı   dövründə affektlərin 

intellektuallaĢdırılmasının      əsas      yenidənyaranma      halı   

olması  barədə  fikrinə istinad edərək ixtiyariliyi təlim fəaliyyə-

tinin  zəminlərindən  biri  –  məktəbə  hazırlığın  mühüm 

göstəricisi kimi nəzərə almaq, xarakterizə etmək lazımdır. Bu 

bir  də  ona  görə  zəruridir  ki,  uĢağın  məktəbdə  məĢğul  olacağı   

fəaliyyət  növü  -  təlim  fəaliyyəti  ondan  ixtiyari  iĢlərin  icrasını 

tələb edir. 

2)  UĢağın    məktəbə  hazırlığını  xarakterizə  edərkən 

nəzərə  alınması  zəruri  olan  ikinci  mühüm  göstərici  əyani-

obrazlı  təfəkkürün  inkiĢaf  səviyyəsindən  ibarətdir.  Burada 

təsviri-sxematik    vasitələrin  təhlili,  quraĢdırılması  və      tətbiqi   

ilə   əlaqədar iĢlərin  yerinə - yetirilməsinə fikir verməlidir. 

3)  ġəxsiyyət  xarakteristikası  üzrə  göstəricilər.  Burada 

Ģəxsiyyətin  bütün  cəhətlərinin  inkiĢaf  xüsusiyyətləri  deyil, 

təlim  fəaliyyətinin  təĢkilinə  köməklik  göstərən  (və  ya  mane 

olan)  Ģəxsiyyət  göstəriciləri  (emosional  cəhət,  ünsiyyətin 

xüsusiyyətləri,  kollektiv  fəaliyyətə  daxil  olmaq  və  s.)  nəzərə 

alınmalıdır. 

Məktəb  psixoloqu  qeyd  olunan  göstəricilər  üzrə  birinci 

sinfə  qəbul  olunan  uĢaqların  hər  birinin  məktəbə  hazırlıq 

səviyyəsini  aĢkara  çıxarmaqla  müəllimin  onlarla  müvafiq 

səmərəli  iĢ  aparması  üçün  Ģərait  yaradır.  Ona  görə  də 

qabaqcadan 

hazırlanmıĢ 

proqrama 

əsasən 

uĢaqlar 

yoxlanılmalıdır. Proqram hazırlanarkən yuxarıda qeyd olunan 

göstəricilərin  xüsusiyyətlərini  açmağa  imkan  verən  yolları 

---