MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
216 
münasibətlər adlandırırlar. Bu cür qarĢılıqlı münasibətlər 
«simpatiya» zəminində əmələ gəlir və qarĢılıqlı Ģəkildə inkiĢaf 
edir. 
ġəxsi
qarĢılıqlı münasibətlərin sosial psixologiyada 
aĢağıdakı tiplərini fərqləndirirlər: tanıĢlıq, yoldaĢlıq, dostluq, 
ər-arvad (N.N.Obozov, Ə.S.Bayramov, Ə.Ə.Əlizadə). Mü-
təxəssislərin fikrincə Ģəxsi qarĢılıqlı münasibətlərin kökü 
insanların hisslər aləmi ilə baglıdır və emosional amillər 
zəminində formalaĢır.
Ən geniĢ Ģəxsi qarĢılıqlı münasibət forması 
tanışlıqdı
r
. 
Bu cür qarĢılıqlı münasibət özünün üç əsas səciyyəsi ilə 
fərqlənir: «üzdən tanıyırsan»; «salamlaĢırsan» (yalnız qarĢılıqlı 
tanıma zamanı); «salamlaĢır və ümumi mövzularda söhbət 
edirsən». Bu cür tanıĢlıq zamanı Ģəxsiyyətlərarası hisslər əsaslı 
rol oynamır.
Yoldaşlıq
 
qarĢılıqlı münasibətləri iĢgüzar təmasa
əsaslanır. Bu zaman birgə fəaliyyətin məqsədi, vasitə və 
nəticələri 
əlaqələrin saxlanması, vəzifə bölgüsü ilə 
müəyyənləĢir.
Dostluq
qarĢılıqlı münasibətlərinə gəldikdə insanlar 
arasındakı bu cür münasibət qarĢılıqlı bağlılığa, mənəvi 
yaxınlığa, maraqların eyniliyinə və s. əsaslanır. Ə.S.Bayramov 
və Ə.Ə.Əlizadənin qeyd etdikləri kimi, Ģəxsi qarĢılıqlı 
münasibətlərin hər bir tipi psixoloji məsafə ilə xarakterizə 
olunur. Ər-arvad münasibətləri onların arasındakı psixoloji 
məsafənin xarakterinə görə intim, dostluq münasibətləri, Ģəxsi, 
yoldaĢlıq və tanıĢlıq münasibətləri isə sosial münasibətlər kimi 
formalaĢırlar.
ġəxsiyyətlərarası münasibətlərin növlərindən birinin də 
işgüzar münasibət
olduğunu qeyd etdik. Bu cür qarĢılıqlı 
münasibətlər iĢgüzar əlaqələrin həyata keçirilməsi prosesində 

---