MahirəNərimanqızı
Yüklə 6,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
- Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 293 293 293 293 293 293 293 293 293 uĢaqlar kimi böyüklərin rolunu oynamaq, özünü onlara oxĢatmaq istəmir. Onlar böyük olmaq və baĢqaları tərəfindən də böyük kimi qəbul edilmək istəyirlər. Buradan isə onların öz Ģəxsiyyətinin sürətli inkiĢafı tələbatları meydana gəlir ki, bu da özünütərbiyənin bir vasitə kimi həyata keçirilməsinə gətirib çıxarır. Yeniyetmə öz üzərində iĢləməklə, birinci növbədə, öz Ģəxsi davranıĢındakı qüsurları aradan qaldırmağa, özündəki zəif cəhətləri ləğv etməyə, ikincisi, özünü güclü, bacarıqlı və müstəqil aparmağa imkan verən Ģəxsiyyətin müsbət keyfiyyətlərini formalaĢdırmağa çalıĢır. AparılmıĢ tədqiqatlardan aydın olur ki, yeniyetmələr birinci növbədə özlərində olan iradi nöqsanları aradan qaldırmağa və özlərində möhkəm iradəli adam üçün xas olan cəsarət, mərdlik, dözüm- lülük, təkidlilik kimi iradi keyfiyyətləri tərbiyə etməyə can atırlar. Ġlk gənclik dövründə özünütərbiyə fiziki və iradi özü- nütəkmilləĢdirmə ilə yanaĢı, mənəvi özünütəkmilləĢdirməyə də xidmət edir. Özünütərbiyənin bu mərhələsində məktəblilər ən çox özlərində düzlük,mehribanlıq, rəhmlilik, səxavətlilik, dosta, yoldaĢa qarĢı sadiqlik, daima ona kömək etməyə hazır olmaq və s. kimi keyfiyyətləri tərbiyə etməyə can atırlar. ġagirdlərin özünütərbiyəsinin təĢkili. Özünütərbiyə o qədər də asan proses deyildir. O, özünüidarənin yüksək forması olduğuna görə Ģagirdlərin bu iĢi asanlıqla yerinə yetirəcəklərini guman etmək olmaz. Ona görə də bu sahədə onlara kənardan, tərbiyəçilər tərəfindən köməklik göstə- rilməsi, istiqamət verilməsi zəruridir. Özünütərbiyənin, bununla da əlaqədar ümumiyyətlə tərbiyənin səmərəliyi öz üzərində iĢləyən Ģagirdlərlə həmin iĢin təĢkili, onlara istiqamət verilməsi və köməklik göstərilməsindən çox asılıdır. ġagirdlərin özünütərbiyəsini təĢkil edərkən, birinci növbədə kollektiv qarĢısında bu cür məqsədin qoyulmasından baĢlamaq lazımdır. Sosial psixologiyadan aydındır ki, insanların ümümi iĢdə təması və vəhdəti nə qədər güclü |