MahirəNərimanqızı

Geridə qalan Ģagirdlərin psixoloji xüsusiyyətləri.
Psixoloqların geridə qalan Ģagirdlərlə apardıqları iĢlər zamanı 

---

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
317 
317 
317 
317 
317 
317 
317 
317 
317 
müəyyən edilmiĢdir ki, bu cür uĢaqlar deduktiv əqli nəticə 
apara bilmir, əsas əlamətləri, xüsusilə bir neçə belə əlamət 
olduqda, ayırmaq və onların əsasında ümumiləĢdirmə apar-
maqda çətinlik çəkirlər.
Bununla yanaĢı olaraq, geridə qalan Ģagirdlər təhlil 
aparmaqda da çətinlik çəkir, adətən onların mücərrədləĢdirmə 
və ümumiləĢdirmə səviyyələri problemin məhsuldar Ģəkildə 
həlli üçün lazım olan səviyyədən aĢağı olur. 
Təlimdə yetirməyən bu cür Ģagirdlərin sözlü-məntiqi 
təfəkkürünün inkiĢafı əyani-əməli təfəkkürlərindən geridə 
qalır. Ona görə də həmin Ģagirdlər ya qaydanın Ģərhini baĢa 
düĢmür, ya da qayda haqqında yalnız formal biliklər 
məsələnin düzgün həllinə gətirib çıxarmır. 
Psixoloji tədqiqatlar təlimdə geridə qalan Ģagirdlərin üç 
tipini müəyyənləĢdirməyə imkan vermiĢdir:
birinci
tip özünün öyrənməyə qabilliyinin aĢağı 
səviyyəsi ilə, lakin təlimə qarĢı müsbət münasibətləri və 
məktəbli mövqelərini saxlamaları ilə xarakterizə olunurlar;
ikinci
tip geridə qalan Ģagirdlər fikri fəaliyyətinin 
yüksək keyfiyyətləri və məktəbli mövqelərini qismən və ya 
tamamilə itirmələri ilə fərqlənirlər;
üçüncü
tip Ģagirdlərdə öyrənməyə qabillik aĢağı 
olmaqla onlarda təlimə qarĢı mənfi münasibət və məktəbli 
mövqelərini qismən və ya tamamilə itirmə xüsusiyyətləri 
özünü göstərir. 
Psixoloji tədqiqatlar geridə qalan Ģagirdlərin bu cür 
tiplərinin özünəməxsus yarımtipləri olduğunu da aĢkara 
çıxarmıĢdır (N.Ġ.Muraçkovski). 
Hər bir tipi yarımtiplərə ayırmaq üçün aĢağıdakı iki 
göstəriciyə istinad olunmuĢdur: 
1) 
Ģagirdlərin təlimdəki müvəffəqiyyətsizliklərini əvəz 
etmələrinə imkan verən vasitələr; 
2) 
Gələcəkdə müəyyən fəaliyyətə qarĢı yönəlmənin 
olması və ya da olmaması. 

---