MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
199 
Fərdin kiçik qrupdakı vəziyyətini səciyyələndirən 
anlayıĢlardan biri də 
daxili
 
yönəlişlik
(ustanovka) anlayıĢıdır. 
Bu fərdin öz statusunu Ģəxsən, subyektiv Ģəkildə 
qavramasından ibarətdir. Burada fərdin öz real vəziyyətini, 
nüfuzunu və qrupun digər üzvlərinə təsir dərəcəsini necə 
qiymətləndirməsi nəzərdə tutulur.
F ə r d i n
q r u p d a k ı
v ə z i y y ə t i n i
s ə c i y y ə l ə n d i r m ə k d ə
r o l
a n l a y ı Ģ ı d a x ü s u s i
y e r t u t u r . S o s i a l p s i x o l o g i y a d a r o l q r u p d a
m ü v a f i q
m ö v q e
t u t a n
i n s a n ı n
m ü ə y y ə n
n o r m a l a r l a
b a ğ l ı ,
k o l l e k t i v
Ģ ə k i l d ə
b ə y ə n i l m i Ģ , i c r a s ı g ö z l ə n i l ə n d a v r a n ı Ģ t ə r z i
k i m i n ə z ə r d ə t u t u l u r . R o l r ə s m i v ə z i f ə k i m i
m ü ə y y ə n l ə Ģ d i r i l ə ,
y a x u d
q r u p
ü z v l ə r i
t ə r ə f i n d ə n s e ç i l ə b i l ə r . M ü ə y y ə n q r u p d a
m ü v a f i q r o l a g i r ə n i n s a n t ə d r i c ə n h ə m i n r o l a
a l ı Ģ ı r v ə q r u p ü z v l ə r i o n d a n h ə m i n r o l a
u y ğ u n
d a v r a v n ı Ģ
t ə r z i n i
g ö z l ə m ə y ə
b a Ģ l a y ı r l a r .
 
Kiçik qrupların həcmi və strukturu
. Əvvəlki bölmədə 
kiçik qrupların həcmindən danıĢdıq və qeyd etdik ki, kiçik 
qruplar 2- dən 30- 40- a qədər insanların birliyidir (III.6.2.). 
Onun strukturuna gəldikdə bunu bir neçə istiqamətdə 
xarakterizə etmək mümkündür.
R.S.Nemov qarĢılıqlı təsir və informasiyaların qrupun bir 
üzvündən digərinə ötürülmə imkanlarını və Ģəxsiyyətlərarası 
əlaqə sistemini təmin edən kommunikasiya kanallarından asılı 
olaraq kiçik qrupların özünəməxsus strukturunu qeyd edir. 
Qrupdaxili kommunikasiyanın struktur kanalının iki əsas növü 
qeyd olunur: mərkəzləĢdirilmiĢ (A) və mərkəzləĢdirilməmiĢ 
(B), eyni zamanda onların həyatda özünü göstərən bəzi 
variantları.
1
MərkəzləĢdirilmiĢ kommunikasiya kanalının strukturu 
onunla səciyyələnir ki, burada qrupun üzvlərindən biri daima