MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
378 
378 
müəyyən prinsiplərə, tələblərə əməl olunmalıdır.
Gələcək müəllimin bu sahədə müəyyən təcrübəyə malik 
olması, pedaqoji təcrübə zamanı ayrı-ayrı Ģagirdlər və sinif 
kollektivi üzərində müĢahidəni necə təĢkil etmək və bunun 
əsasında psixoloji-pedaqoji xarakteristika tərtibi bacarığına 
yiyələnməsi zəruridir. 
ġagird Ģəxsiyyətinin, eləcə də sinif kollektivinin yararlı 
psixoloji-pedaqoji xarakteristikasını tərtib etmək üçün müəl-
lim – təcrübəçi birinci növbədə Ģagird və sinif kollektivi 
haqqında kifayət qədər məlumata malik olmalıdır. Bu 
məlumatı əldə etmək üçün müasir psixologiyanın tədqiqat 
metodlarından, xüsusilə müĢahidə və müsahibə metodundan 
geniĢ istifadə edilməlidir. Həmin metodların köməyi ilə əldə 
edilən faktlar mütləq gündəlik Ģəklində qeyd olunmalıdır. Əks 
təqdirdə yalnız hafizəyə istinad edilərək tərtib olunan 
xarakteristikada bəzən zəruri cəhətlər, detallar nəzərdən qaçır. 
ġagirdin və ya sinif kollektivinin öyrənilməsi nəticəsində əldə 
edilən material ciddi təhlil edildikdən sonra sistemləĢdirilir. 
Xarakteristikanın əsas məqsədi Ģagird Ģəxsiyyətinin əsas 
cəhətlərini açmaq, onun, əlamətlərinin, keyfiyyətlərinin və 
təzahürünün ümumi istiqamətini göstərməkdən ibarətdir. 
Xarakteristikada Ģagirdin bir fərd kimi özünəməxsus 
xüsusiyyətləri öz əksini tapmalıdır. Belə olduqda həmin 
Ģagirdlə gələcəkdə aparılacaq təlim-tərbiyə iĢinin proqramını 
müəyyənləĢdirmək mümkün olur. Xarakteristikada irəli 
sürülən hər 
bir 
fikir 
yaxĢı 
əsaslandırılmalı, Ģagird 
Ģəxsiyyətində və sinif kollektivində baĢ verən dəyiĢikliklər 
burada öz əksini tapmalıdır. Bunun üçün Ģagirdi və ya sinif 
kollektivini müxtəlif vəziyyətlərdə öyrənmək, kifayət qədər 
tutarlı və bir-birini tamamlayan faktlar əldə etmək lazımdır. 
Təsadüfən təzahür edən bir hərəkətə, bir davranıĢ tərzinə 
əsasən Ģagird Ģəxsiyyətini və sinif kollektivini xarakterizə 
etmək səmərəli nəticə vermir. Ġmkan daxilində müĢahidə 
zamanı əldə edilmiĢ faktın əsaslı olub-olmamasını müsahibə, 

---