www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
414
414
Məhz bunun nəticəsidir ki, bu gün 1930-cu illərdə
milli şüurun məcburən «sovet beynəlmiləlçiliyi» ilə əvəz
olunmasını müsbət dəyərləndirənlər, hətta bu antimilli prosesi
milli özünüdərk kimi dəyərləndirənlər də var. Məsələn, fəlsəfə
elmləri doktoru Adil Əsədov yazır ki, 1930-cu illərə qədər biz
özümüzü heç zaman azərbaycanlı adlandırmamışıq. Bu
dövrdən başlayaraq azərbaycanlı adlandırılmağımızı yeni
gerçəkliyin bir ifadəsi hesab edən A.Əsədov bunu milli
özünüdərk (?!) kimi qiymətləndirir: “XX əsrin 30-cu illərinin
siyasi kontekstində formalaşan milli özünüdərk meyarları
Cümhuriyyət dövrünün milli özünüdərk meyarlarından təbbi
ki fərqli idi” [217
a
, 205].Hətta, bu tədqiqatçı həmin fərqi
1930-cu
illlərdəki
“milli
özünüdərk
meyarları”nın
Cümhuriyyət dövrünün milli özünüdərk meyarlarından üstün
olmasında görür. Onun fikrincə, bu gün Azərbaycan xalqı
üçün vacib olan Cümhuriyyət dövrünün milli özünüdərk
meyarlarına deyil, 1930-cu illlərdəki “milli özünüdərk
meyarları”na (“azərbaycanlı”, “Azərbaycan dili” və s.) sahib
çıxmaq və yaşatmaqdır. A.Əsədovun öz təbrincə desək,
“Azərbaycan etnogenezinə Sovet dövlətinin verdiyi töhfələri
qoruyub saxlamaqdır” [217
a
, 207].
Şübhəsiz, bütün bunların fonunda AMEA Tarix
İnstitutunun milli ruhdan və milli şüurdan uzaq 7 cildlik
«Azərbaycan tarixi», AMEA Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq
İnstitutunun ondan çoxda fərqlənməyən çoxcildlik «Azər-
baycan fəlsəfəsi tarixi» (yeri gəlmişkən, bu çoxcildliyin yalnız
iki cildi, özü də rus dilində işıq üzü görmüşdür) kitablarını
ərsəyə gətirməsi nə qədər ağrılı olsa da, bir gerçəklikdir.
Xüsusilə, «Azərbaycan tarixi» və «Azərbaycan fəlsəfəsi
tarixi» kitablarının əsasən milli ruhdan uzaq şəkildə yazılması
|