MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 469
məxsusluğu daha çox Azərbaycan etnikliyinin təbiətilə şərtlənir ki, Azərbaycan mədəniyyətinin də meydana çıxmasında Qafqaz, Türk və İran xalqlarının mənəvi sərvətləri, eləcə də İslam mədəniyyəti mühüm rol oynamışdır [265, 11]. Doğrudur, Ə.Daşdəmirov öncə, Azərbaycan milli ideyasının yaranmasında Qafqaz və İran xalqları ilə müqayisədə İslam və Türk komponentlərinin üstünlüyünü etiraf edir. O, əvvəlcə qeyd edir ki, milli tariximizin 70 ildən çox davam etmiş SSRİ dövründə ən çox Türk və İslam komponentlərinin milli şüurdan sıxışdırılması, deformasiyaya uğraması nəticəsində mədəniyyətin etnik
potensialı azalmışdır: «Amansız siyasi
repressiyalara, İslam
dünyasından, türk əlaqələrindən və dəyərlərindən təcrid olunma şəraitinə baxmayaraq, azərbaycanlılar ibrətamiz inadkarlıq nümayiş etdirərək, öz mədəniyyətlərinin tarixi potensalını qoruyub saxlaya bilmiş, sovet cəmiyyətinin mürəkkəb syiasi, sosial-iqtisadi şəraitinə uyğunlaşmışlar. Mədəniyyətin bu və ya digər dərəcədə qadağalara məruz qalmış İslam və Türk komponentləri o dövrdə müdafiə reaksiyasının başlıca simvolları kimi əhəmiyyət kəsb edir, azərbaycanlılar bunlarda öz milli hisslərini görür, onlara indikativ məna verib öz identikliyini qururdular» [72, 127]. Akademikə görə xüsusilə türk, türksevərlik motivləri həmişə azərbaycanlıların milli mənlik şüuruna, milli hisslərinə yaxın, doğma olub. Onun fikrincə, bu baxımdan bunun təcəssümünü azərbaycanlıların Türkiyədə, onun xalqında, mədəniyyətində, dilində axtarmaları təsadüfi deyildir: «Buna görə də türk həmrəyliyi, türk xalqı ilə dostluq, qardaşlıq ideyaları münbit zəminə düşərək ermənilərlə qarşıdurmada, dövlətçiliyin, müs- təqilliyin möhkəmləndirilməsi uğrunda mübarizədə etnosəfər- |