www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
343
türklərinin formalaşmasında mühüm rol oyanmış və bu gündə
öz yüksək mövqeyini qorumaqdadır.
Gördüyümüz kimi, Azərbaycanın mühacirətdə olan
mütəfəkkirləri bütün dövrlərdə olduğu kimi, bu dönəmdə də
Azərbaycan mədəniyyətinə və fəlsəfəsinə əvəzsiz töhfələr ver-
miş, öz dünyagörüşlərində Azərbaycan Milli İdeyasını
sonsuza qədər yaşatmaq prinsipindən bir an olsun belə geri
çəkilməmişlər. Əksinə, mühacir mütəfəkkirlərimiz üçün Azər-
baycan mədəniyyəti və fəlsəfəsini öyrənmək və tədqiq etmək,
«rus kommunizmi»nin saxta mahiyyətini açıb göstərmək
Azərbaycan Milli İdeyasını yaşatmaq və Milli İstiqlala nail
olmaq üçün ən ümdə vasitələr olmuşdur.
Beləliklə, mühacir Azərbaycan mütəfəkkirlərinin 70 il
ərzində, xüsusilə Sovet Rusiyası işğalının ilk on illiklərində
milli istiqlal savaşı və Azərbaycan elminin müxtəlif
sahələrində gördüyü müstəsna işlər nəticəsində Azərbaycan
adlı dövlət formal şəkildə də olsa, SSRİ-nin tərkibində yaşaya
bilmişdi. Özəlliklə 1920-1940-cı illərdə mühacirətdə olan
ziyalıların Azərbaycanın tarixi, mədəniyyəti, ədəbiyyatı ilə
bağlı qəzet-jurnallarda nəşr etdirdiyi yüzlərlə məqalələr, o
cümlədən bir sıra kitablar müstəsna rol oynamışdır. Başqa
sözlə, mühacirətdə Azərbaycanın tarixinə, ədəbiyyatına,
mədəniyyətinə və s. dair yaranan əsərlər, aparılan siyasi işlər o
dönəmdə Azərbaycan Cümhuriyyətini siyasi müstəqilliyə və
azadlığa qovuşdura bilməsə də (hər halda bu işlərin məntiqi
nəticəsi 70 ildən sonra öz bəhrəsini verdi), ən azı Azərbaycan
adlı bir dövlətin SSRİ-nin tərkibində, formal şəkildə də olsa
yaşamasına rəvac vermişdi. Bizə elə gəlir ki, həmin dövrdə
mühacir ziyalılarımız həm siyasi, həm də ictimai-fəlsəfi
yaradıcılıqlarında bu qədər fəallıq göstərməsəydilər, Azərbay-
|