www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
379
ondan bir qədər fərqli formada baş vermişdir. Guya,
sosializmin digər ölkələrdə (Ukrayna, Azərbaycan, Gürcüstan
və b.) Rusiyadan bir qədər fərqli şəkildə baş verməsinə səbəb
isə, həmin millətlərin kommunizmə nə dərəcədə hazır olması
səviyyəsi, ictimai-iqtisadi formasiya quruluşu, kütlənin şüur
səviyyəsi, bir sözlə milli özünəməxsusluqla bağlı olmuşdur.
Ancaq bütün hallarda, guya bu ölkələrdə də sosializm inqilabı
baş vermiş, fəhlə və kəndlillər milli burjuaziyanı devirərək
hakimiyyəti ələ almışlar.
Bu zaman rus bolşeviklərinə əsas lazım olan o idi ki,
öz əlləri ilə yıxdıqları milli dövlətlərdə (Ukrayna, Azərbaycan,
Gürcüstan və b.) sözdə «sosialist dövlətləri»nin yaradıldığını
əsaslandırsınlar. Bundan sonra həmin «sosialist dövlətlərə» bir
«milli»
sözünü
əlavə
etmək
işğalçılıq
siyasətini
pərdələməkdən başqa bir şey deyildi. Bu zaman ədəbiyyatda
formaca milli, məzmunca kommunist-sosialist mütəfəkkirlərin
(Nizami, Nəsimi, Axundzadə və b.) axtarışına çıxılması həmin
siyasətin tərkib hissəsi idi. Bütün hallarda yerlərdəki «milli
sosializm» inqilabı ruslaşdırmaq, rus imperiyasını bərpa
etmək ideologiyasından başqa bir şey deyildi.
Bəlkə də, marksizm banilərinin kommunizm ideyası
rus bolşeviklərinin əlində imperiya alətinə çevrilməsəydi,
keçmiş SSRİ xalqlarında ona münasibət bu dərəcədə mənfi
olmazdı. Başqa sözlə, marksistlərin kommunizmini rus
bolşevikləri zoraklıqla sırıdığı üçün keçmiş SSRİ-nin
tərkibində olmuş xalqlarda, o cümlədən Azərbaycan xalqının
yeni nəslində (köh-nə nəslin əksəriyyəti bu məsələyə fərqli
yanaşır) ona qarşı qıcıq var. Əslində bu qıcıq daha çox «rus
kommunizmi» ilə bağlıdır, nəinki marksizm banilərinin
kommunizm məfkurəsi ilə. Hər halda, marksizmin banilərinin
|