MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 499
Azərbaycan türklərinin milli ideyası kimi türkçülük Güney Azərbaycandakı türkləri müdafiə edə bilər. Bu mənada türkçülük hətta, bütün Azərbaycan türkləri üçün milli ideyaya çevrilir. Çünki bu halda müxtəlif məkanlarda, ayrı-ayrı dövlətlərin tərkibində yaşayan türklər müxtəlif dini, etik, siyasi, iqisadi baxışlara malik olmaqla yanaşı, türkçülüyü bütün bunların ümumiləşdirilməsini, birləşdirilməsini, ortaq tarixin, ədəbiyyatın, dilin yaranmasını nəinki istisna etmirlər, hətta bu istiqamətdə əməli işlər belə görürlər. Deməli, Azərbaycanda və Türkiyədə milli ideya olan türkçülük ümumtürk mənafeyini – yəni türk millətinin dilini, mədəniyyətini, tarixini, ədəbiyyatını qorumaq və yaşatmaq məsələsində milli ideologiyaya çevrilir. Çünki filologiya elmləri doktoru Aybəniz Əliyevanın təbrincə desək, «türkçülük - türk millətçiliyi, türk millətinin ideologiyası deməkdir və millət, dil, din, əxlaq, etika, estetika baxımından ortaq olan fərdlərin bütünü olduğu üçün türk milləti anlayışı dünyanın harasında yaşamasından asılı olmayaraq, əsir və hürr olan bütün dünya türklərini özündə birləşdirir» [80 a , 76]. Türkçülüyə də azərbaycançılıq kimi həm milli ideya, həm də milli ideologiya kimi yanaşmaq mümkündür. Azərbaycançılıqdan fərqli olaraq türkçülük ölkə daxilində milli ideya kimi təqdim olunur. Çünki burada bir millətin maraqlarının irəli çəkilməsi müddəası irəli sürülür. Bu mənada, azsaylı etnik qruplar türkçülüyə bir o qədər də «isti» yanaşmırlar. Bu yanaşmanın nə qədər doğru və yanlış olmasından asılı olmayaraq türkçülüyə münasibətdə fərqli baxışlar daha çoxdur. Bunun nəticəsidir ki, Türkiyədə və Azərbaycanda türklər sayca çoxluğu təşkil edən millət olsalar da, bu gün həmin ölkələrdə dövlət ideologiyası baxımından
|