MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
522 522 etnik kimliyini, dilini, dinini, mədəniyyətini Türk-İslam məfkurəsi sintezində qəbul etmiş bir millətin, onun bəzi rəhbərlərinin (N.Nərimanov, Ə.Xanbudaqov və b.), ziyalı- larının (H.Cavid, Ə.Cavad, B.Çobanzadə və b.) bir müddət Azərbaycan türkçülüyü ideyasını açıq şəkildə müdafiə edərək, SSRİ-nin sözdə «Sovet Azərbaycanı» ideyasına qarşı müqavimət göstərmələri olmuşdur. Ancaq onların bütün səylərinə baxmayaraq, Azərbaycan türklərinin milli kimliyi və milli dili Mərkəzin göstərişi ilə dəyişdirilmiş və saxtalaş- dırılmışdır. Bununla da, SSRİ ideoloqları Azərbaycan türkləri- nin milli şüurunu müəyyən qədər zədələməyə nail ola bilmişlər. Bu baxımdan filologiya elmləri doktoru Mübariz Yusifovun o fikrinə qatılmırıq ki,
Azərbaycan Cümhuriyyətinin dövründə milli dilin adı məsələsi qəti şəkildə öz həllini tapmamışdır [231 a , 7]. Hətta, bu müəllifin fikirlərinə görə, milli dilin adı məsələsinin doğru həllinə səbəbkar bir təsadüf nəticəsində SSRİ-nin diktatorlarından İ.V.Stalin olmuşdur: «Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti süquta uğrayandan sonra da bir müddət dövlət dilinin adı türk dili kimi işlənməkdə davam etdi. 1935-ci ildə yalnız bir təsadüf nəticəsində türk dili adı Azərbaycan dili adı ilə əvəz olundu. O təsadüf bundan ibarət idi ki, 1935-ci ildə İ.V.Stalin Kremldə Azərbaycan nümayəndələrini qəbul edərkən aqronom Kremlyayevaya belə bir sual vermişdi: «Siz Azərbaycan dilini bilirsinizmi?». Bundan sonra mətbuatda türk dili adı əvəzinə Azərbaycan dili işlədilməyə başlamışdır. Şübhəsiz, Stalinin Azərbaycan üçün canı yanmırdı və Azərbaycan dili adı işlədərkən heç də Azərbaycan xalqının milli mənəvi keyfiyyətlərini və azərbaycançılıq ideyalarını yaşatmaq barədə |