Maktabgacha ta’lim metodikasi

Topshiriqlar
Turli mavzulardagi bayram va tadbirlarni o‘tkazish ssenariylarini tayyorlang?.
5.Xosil bayrami», «Gullar bayrami», «Navro‘z», «Kushlar uchib keldilar», «Tabiatshunoslik xaftasi», «Salom, oltin kuz», «Oltin toj», «Quvnoqlar va zukkolar», «Bahor keldi» kabi mavzuli kechalar, bayramlar va anjumanlar o‘tkazish tartibi va ularda o‘quvchilarning bilish faoliyatini tashkil eting?

8-AMALIY MASHG’ULOT

Tabiatshunoslik darslarida o’quvchilar bilimini nazorat qilish va baholashning zamonaviy usullari.
O’quvchilar bilimlarini hisobga olish turlari; bilimlarni og’zaki nazorat qilish; bilimlarni yozma ravishda hisobga olish; o’quvchilar bilim va amaliy bilish faoliyati – o’quv va ko’nikmalarini baholash; baholarga qo’yiladigan talablar; o’quvchilarning tabiatshunoslik daftarini yurgizish tartibi; o’quvchilarning kundalik ko’zatishlar daftari, uning yurgizish tartibi; tabiat va kalendari; uning muayyan ma‘lumotlar asosida belgilab borishga doir ma‘lumotlardan iborat.
Amaliy mashg’ulotning texnologik kartasi

Vaqti		2-soat (80-daqiqa)
Mashg’ulot shakli		Amaliy
Mashg’ulot vositasi		Chaqiriq, munozara, muammoli izlanish
Ta’lim vositasi		Proyektr, darslik, ma’ruza matni
Dars bosqichlari	O’qituvchi		Talaba
1-bosqich Kirish (5-daqiqa)	1.Mashg’ulotning tashkiliy qismi amalga oshirilad, mavzu, rejasi uy vazifasi va topshiriq e’lon qilinadi		.Eshitadi, yozadi, javob beradi
2-bosqich Asosiy bosqich(70-daqiqa)	1.Mazu haqida tushuncha beriladi.Тезкор сўров техникaсини қўллaб, тaлaбaлaр билимлaрини фaоллaштирaди 2. Mavzu yuzasidan misollar, savol-javoblar keltirilib izohlanadi. Uyga byerilgan topshiriq tekshiriladi, mustahkamlanadi. 3. Chaqiriq uslubida amaliy mashg’ulotda o’rganilgan amaliy bilimlarni savol-javob orqali aniqlanadi		Bajaradi, yozadi, ma’lumot oladi, javob beradi, bilib oladi, mustaxkamlaydi.
3-bosqiq Yakuniy bosqich(5-daqiqa)	1.Talabalarni rag’batlantirish, baholarini e’lon qilish, uyga vazifa berish, mashg’ulotga yakun yasash		Yozadi, topshiriq oladi,baho oladi

Boshlang’ich sinf o’quvchilariga tabiatshunoslik o’quv predmetidan tabiatga va uning jism va moddalar haqida o’zlashtirilgan bilimlarni o’z vaqtida aniqlash va ularni baholab borish alohida ahamiyat kasb etadi. O’quvchilar bilimini tekshirish va baholash o’quv sohasining majburiy unsuri bo’lib, u o’quvchilarni faol bilim olishlari, unga kuchli etibor berishni talab qiladi. Bolalar masalani ongli ravishda anglaydilar.

O’tilgan o’quv materialini takrorlash yangi mavzuni o’rganish, uni o’rganishdan keyin har bir chorak va o’quv yili yakunida o’tkaziladi. Takrorlash diafilm, kinofilm, suratlar, kartalar bo’yicha suhbat paytida, tajribalar o’tkazilayotganda, masala va mashqlar yechilayotganda, savollarga javob byerilayotgan ko’rinishlarda amalga oshiriladi.
Takrorlash jarayonida bilimlar og’zaki tarzda hisobga olinadi. Bu butun sinf bo’yicha frontal, yakka tartibda individual holda amalga oshiriladi. Frontal surashning qimmati sho’qi, unda juda ko’p o’quvchi birdaniga javob beradi va barcha o’quvchilar diqqati byerilgan savolga qaratiladi. Kamchiligi esa, har bir o’quvchi bilimini chuqurligini, mantiqiy bog’liqlik asosidagi nutqni rivojlanishiga to’siq bo’ladi. Bilimlarni yakka tartibda surash har bir o’quvchini o’z bilimini bayon etishi, to’liq hikoya darsida yuzaga chiqarishga imkon beradi. Bu jarayonda o’quvchining bilimi aniqligi, fahmlashi, jonsiz va jonli tabiat haqidagi tasavvur va tushunchalarini qanchalik to’g’ri ekanligi aniqlanadi. Og’zaki javobda ko’zatish natijalari va ko’rgazma vositalaridan foydalanish ham talab qilinishi lozim. Savol butun sinfga tashlanishi va so’ngra bir o’quvchini javob berishga taklif qilinishi kerak. Bu esa barcha o’quvchilarni zarur ekanligini bilib oladilar. Ular oziq-ovqat, havoni tozalash, O₂ bilan boyitish, dori-darmonlar uchun nihoyatda katta ahamiyatga egadir.
O’quvchilarda turg’un diqqatni qaror toptirish uchun ko’zatishlar kundaligini yurgizish g’oyat o’rinli. Ularni muntazam tekshirib, baholab borish kerak, faol bolalar rag’batlantiradi.
Ko’zatishlar unga aniq maqsad qo’yish, planini belgilash, ish ahamiyatini o’quvchi ongiga yetkazish kerak. Sayohat paytida topshiriq berish, to’plangan materiallarni keltirib ko’rgazma qurol tayyorlash kerak.
3-4 sinflarda o’z joyi tabiati va odamlar mehnatini sistemali ko’zatish davom ettiriladi. Ular natijasi tabiat va mehnat kalendarida qayd qilib yuboriladi.
Kalendarni jonli bo’lishi uchun sarg’aygan, endi ochilgan barg va gullarni, odamlar mehnatini tasvirlovchi chizilgan suratlarni qo’yish lozim.
Kalendarga bir vaqtda 3-5 minut har kuni ko’zatishlar natijasini kiritib borish bolalarda turg’un qiziqish to’g’dirishini ta‘minlaydi. Doskada chiqarilgan o’quvchining bergan axboroti jurnalda baholanadi va asosiy qismlari kalendarda qayd etiladi.