3-savol. Yahudiylik dinining muqaddas manbalari haqida nimalar bilasiz? Javobi: Yaxudiylik millat dini bo‘lib, faqatgina yahudiy xalqiga xos. Yahudiy so‘zining kelib chiqishi haqida turli fikrlar mavjud. Abu Ryhon Beruniy o‘zining “Qadimgi halqlardan qolgan yodgorliklar” kitobida yozishicha, yahudiylar bu so‘zni somiy tillaridagi hoda-“tavba qilmoq, tavba qilganlar” so‘zidan kelib chiqqan deb da’vo qilsalarda, aslida bu fikr noto‘g‘i, “yahudiy” so‘zi Banu isroil xalqi ustidan xukmronlik qilgan Ya’qub payg‘ambarning o‘g‘li Yahudo nomiga nisbat berilgan. Musoga tegishli besh kitob “Tavrot” deb ataladi va quyidagi kitoblarga bo‘linadi: 1) Borliq yoki Ibtido; 2) Chiqish; 3) Levit; 4) Sonlar; 5) Ikkinchi qonun. 4-savol. Konfutsiylik qachon va qaerda vujudga kelgan? Javobi: Xitoydagi axloqiy-siyosiy taʼlimot; keyinchalik eng taʼsirli 3 asosiy falsafiy-diniy oqimdan biri.Konfutsiya asos solgan. Konfutsiyning ilk davomchilari — Men-szi (Mek Ke — miloddan avvalgi 371—289), Ven-szi (miloddan avvalgi 6-asr), Xan Fey-szi (miloddan avvalgi 233 yil v.e.), keyingi davrda Fan Chjen (6-asr), Xan Yuy (768—824) va boshqa.
5-savol. Daosizm ta’limotining paydo bo‘lishi va asoschisi haqida qanday qarashlar mavjud? Javobi: Xitoy milliy dinlaridan biri bo‘lgan daochilik taxminan mil. avv. IV – III asrlarda konfutsiylik bilan bir davrda paydo bo‘lgan. Unga qadimgi xitoy faylasufi Lao szi asos solgan. Konfutsiydan farqli ravishda, Lao szi hayoti haqidagi ma’lumotlar juda ham oz. Xitoy manbalarida Lao szining Xonan shahrida dunyoga kelgani, uning asl ismi Li Tan bo‘lib, Lao szi (Lao – keksa, szi - donishmand) unga berilgan laqab ekani bayon qilingan. Rivoyatlarga ko‘ra, u onasi qornida sakson yil yashab, keksa holatida dunyoga kelgan. Shuning uchun uni shunday nom bilan atashgan. Daochilikning asosini “Dao” (xitoycha – “yo‘l”, “Xudo”) tushunchasi tashkil etadi. Daochilik nomi ham, aynan, shu so‘z asosida kelib chiqqan.
