Mamlakatimizda demokratik uclohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasini amalga oshirishda biz, ilgarigidek, fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari mahallalar, shuningdek, nodavlat, notijorat
Yüklə 428,5 Kb.
|
1.2.-rasm Fuqarolik jamiyati strukturasini uch sektorlik tizimi 1.4. Fuqarolik jamiyati fanining predmeti fuqarolik jamiyatining shakllanishi, rivojlanishi, har bir milliy davlatda fuqarolik jamiyati qaror topishining umumiy, o’ziga xos qonuniyatlarini va tamoyillarini o’rganishdan iboratdir. Fuqarolik jamiyati fanining obekti – bu rivojlangan mamlakatlarda va O’zbekistonda fuqarolik jamiyatini shakllanish va rivojlanish jarayoni hisoblanadi. Bu jarayon ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy va mahnaviy sohalardagi tub o’zgarishlarni ifodalaydi va bir necha o’n yilliklarni o’z ichiga olib, unda fuqarolik jamiyatining huquqiy davlat bilan o’zar uyg’unlikda rivojlanish bosqichlari nazariy va amaliy nuqtai nazarlardan o’rganiladi. Fuqarolik jamiyati fanining predmeti – bu uzoq va bosqichma-bosqich tarzdagi tarixiy rivojlanish natijasidan iborat bo’lib, fuqarolik jamiyati shakllangan va rivojlangan oraliq davr – bir necha avlodlarning yangi jamiyat qurishdagi ishtiroki, jamiyatshunos olimlarning bu jamiyatni rivojlantirishga doir nazariy ishlanmalari, Birinchi Prezidentimiz I.A.Karimov tomonidan O’zbekistonda fuqarolik jamiyati qurishning «O’zbek modeli»ga xos nazariy qarashlar, mamlakatda fuqarolik jamiyatining rivojlanish jarayonidan iboratdir. Fanni o’qitishdan maqsad- talaba yoshlar ongida fuqarolik jamiyatiga doir tasavvurlarni singdirish, ularda jamiyatni rivojlantirishga doir mustaqil fikrlash ko’nikmalarini shakllantirish, Vatanga sadoqat his tuyg’ularini yuksaltirish kabilardan iboratdir. Fanning vazifalari quyidagilarda namoyon bo’ladi: -jahon tajribasi va milliy voqeliklarni o’rganish asnosida fuqarolik jamiyatiga doir kontseptsiyalar mazmun-mohiyatini ochib berish; -talabalarga fuqarolik jamiyatiga doir tushunchalarni tahlil qilishda, unga doir nazariyalarni o’rganishda har tomonlama ko’maklashish, ularning jamiyatga doir qarashlarini boyitish; -fuqarolik jamiyati qurish islohotlarida shaxsning rolini ochib berish asnosida talabalarda shaxsiy fuqarolik nuqtai nazarlarni shakllantirishga yordamlashish; -talabalar ongiga fuqarolik jamiyati qurish jarayonida paydo bo’ladigan muammolar va ularning yechimlariga doir bilimlarni singdirish; -talabalarga fuqarolik jamiyatiga doir nazariy ishlanmalarni tahlil qilish ko’nikmalarini shakllantirishlarida ularga har tomonlama ko’mklashish; -taraqqiyotning «o’zbek modeli» va fuqarolik jamiyatini barpo etishning ilmiy-metodologik asoslariga doir bilimlarni o’zlashtirishlariga ko’maklashish; -talabalarga huquqiy davlat vafuqarolik jamiyatining asosiy belgilari va o’zaro tahsir etish mexanizmlariga doirtushunchalarga doir bilimlar berish; -fuqarolik jamiyatini barpo etishning ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, huquqiy, mahnaviy asoslarini ochib berish; -fuqarolik jamiyatining iqtisodiy tayanchi – nodavlat va shaxsiy mulkchilik, tadbirkorlik va fermerlikni rivojlantirishga doir bilimlar berish; -talabalar ongini fuqarolik jamiyatining mahrifiy va ruhiy asosi – milliy mahnaviyatni tiklash va uni rivojlantirishga doir bilimlar bilan boyitish; -»Kuchli davlatdan – kuchli fuqarolik jamiyati sari» tamoyilining mazmun-mohiyatini tushuntirish; -»Adolat – qonun ustuvorligida» tamoyilining mohiyati va ahamiyatiga doir bilimlar berish; -saylov huquqi erkinligi - fuqarolik jamiyatining muhim mezoni ekanligini asoslash; -fuqarolik jamiyati institutlari rivojlanishida jahon tajribasining o’rnini ochib berish; -ijtimoiy innovatsiyalarning fuqarolik jamiyati shakllanishi va rivojlanishiga tahsiri to’g’risida bilimlar berish; -siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa sohalarni erkinlashtirish islohotlarini fuqarolik jamiyatini rivojlantirishdagi ahamiyatini ochib berish; -jamiyatda fuqarolar manfaatlari muvozanatini ta`minlash masalasi haqida tushunchalar berish; -fuqarolik jamiyatini rivojlantirishda siyosiy partiyalarning o’rni va ahamiyatini ko’rsatib berish; -nodavlat notijorat tashkilotlarining fuqarolik jamiyati instituti sifatidagi o’rnini ochib berish; -ommaviy axborot vositalarini erkinlashtirishga doir bilimlar berish; -fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari faoliyatini yoritib berish; -jamoatchilik nazorati va davlat organlari faoliyatining ochiqligini ta`minlanish masalalarini yoritish; Fuqarolik jamiyatining shakllanishi va rivojlanishi to’g’risidagi umumehtirof etilgan qonuniyatlarni 2 guruhga ajratish mumkin. 1-guruh. Fuqarolik jamiyatining shakllanishi va rivojlanishi to’g’risidagi umumehtirof etilgan qonuniyatlar. 2-guruh. Har bir mamlakatlarning milliy va tarixiy rivojlanishidagi o’ziga xos jihatlarini xisobga oladigan qonuniyatlar. Fanning asosiy tushunchalari: fuqaro, jamiyat, fuqarolik jamiyati, davlat, huquqiy davlat, siyosiy institutlar, fuqarolik jamiyati institutlari, fuqarolarning huquq va erkinligi, inson huquqlari, jamiyatining ijtimoiy tuzilmasi, jamiyatining iqtisodiy asoslari, demokratik institutlar, qonun ustuvorligi, saylov, saylov huquqi, fuqaroviylik, fuqaro faolligi, yurt tinchligi, vatan ravnaqi, xalq farovonligi, yuksak mahnaviyat, daxldorlik hissi, ommaviy axborot vositalarini erkinlashtirish, o’zini o’zi boshqarish, Millatlar va konfessiyalararo totuvlik, jamoatchilik nazorati, davlat organlari faoliyatining ochiqligi, ijtimoiy sheriklik kabilardir. Fuqarolik jamiyati fanining metodologik funktsiyasi ijtimoiy fanlarning rivojlanishi ijtimoiy jarayonlarni o’rganishning umumiy yo’nalishlarini belgilashda, ishlab chiqilgan me`yorlarning dasturil amal sifatida foydalanishda yaqqol ko’zga tashlanadi. Fuqarolik jamiyati fanining prognostik funktsiyasi jamiyatning rivojlanish istiqibollarini oldindan ko’rishga inson huquqlari va erkinliklarining namoyon bo’lishida ko’rinadi.Jamiyatning har bir fuqorosi o’z kasbi-kori va ixtisosligidan qahtiy nazar jamiyat rivojlanishi to’g’risidagi bilimlari chuqur egallashi orqaligina yon atrofida ro’y berayotgan voqea hodisalarning kelib chiqish sabablari va oqibatlarini bilishi, ularni boshqarishda bevosita yoki bilvosita ishtirok etish, bunyodkor kuchga aylanishi mumkin. Fuqarolik jamiyati fani bakalavriat bosqichi o’quv rejasidagi Fuqarolik jamiyati va amaliyoti, Huquqshunoslik, Sotsiologiya, O’zbekiston tarixi, Falsafa, Milliy g’oya: asosiy tushuncha va tamoyillar, Iqtisodiyot nazariyasi, Mahnaviyat asoslari, Madaniyatshunoslik kabi fanlar bilan o’zaro bog’liqdir. Bu fanlarda fuqarolik jamiyati shakllanishi va rivojlanishining turli yo’nalishlaridagi holati, qonuniyatlari, tamoyillari o’rganiladi. Fuqarolik jamiyati fanning o’ziga xosligi shundan iboratki, u jamiyatni rivojlanib boruvchi bir butun yaxlit tizim va tizimning tarkibiy qismlari sifatida o’rganadi. Yüklə 428,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|