Manufaktura bu mehnat taqsimotiga asoslangan, lekin mashina hali mavjud boʻlmagan sharoitdagi kooperatsiyadir. Manufaktura davrida ishlab chiqarishning umumlashuv jarayoni davom etadi

Aviatsiya


Va nihoyat, 20-asrning buyuk kashfiyoti yangi transport turlaridir. Ikki aka-uka Orvil va Uilbur Rayt insoniyat tarixiga birinchi uchuvchilar sifatida kirdilar. Orvill Rayt 1903 yilda boshqariladigan parvozni amalga oshirishga muvaffaq bo'ldi. U akasi bilan birga ishlab chiqqan samolyot havoda bor-yo‘g‘i 12 soniya davom etdi, biroq bu o‘sha paytda aviatsiya uchun katta yutuq edi. Parvozning sanasi aviatsiyaning tug'ilgan kuni hisoblanadi. Aka-uka Raytlar birinchi bo'lib qanot panellarini kabellar bilan buraydigan mashinani boshqarish tizimini loyihalashtirdilar. 1901 yilda shamol tuneli ham yaratilgan. Ular parvonani ham ixtiro qilishgan. 1904 yilga kelib yorug'lik paydo bo'ldi yangi model samolyotlar, yanada rivojlangan va nafaqat uchish, balki manevrlarni ham bajarishga qodir. 1905 yilda uchinchi versiya paydo bo'ldi, u taxminan o'ttiz daqiqa davomida havoda qolishi mumkin edi. Ikki yil o'tgach, aka-uka AQSh armiyasi bilan shartnoma imzoladi, keyinroq frantsuzlar ham samolyotni sotib olishdi. Ko'pchilik yo'lovchilarni tashish haqida o'ylay boshladi va Raytlar o'zlarining modeliga kerakli o'zgarishlar kiritdilar, qo'shimcha o'rindiq o'rnatdilar va dvigatelni yanada kuchliroq qildilar. Shunday qilib, 20-asrning boshi insoniyat uchun mutlaqo yangi imkoniyatlarni ochib berdi.
Shuni qo'shimcha qilish kerakki, Rosing televizorni ixtiro qilgan yagona odam emas. 19-asrda portugaliyalik olim Adriano De Paiva va rus-bolgar fizigi Porfiriy Baxmetiyev simlar orqali tasvirlarni uzatuvchi qurilma yaratish bo'yicha o'z g'oyalarini taklif qilishgan. Xususan, Baxmetiyev o‘z qurilmasi – telefotografning sxemasini o‘ylab topdi, biroq mablag‘ yo‘qligi sababli uni yig‘a olmadi. 
1908 yilda arman fizigi Ovannes Adamyan signallarni uzatish uchun ikki rangli apparatni patentladi. Va 20-asrning 20-yillari oxirida Amerikada rus muhojiri Vladimir Zvorykin o'zining "ikonoskop" deb atagan televizorini yig'di.
75 savol
Fan-texnika taraqqiyoti - fan bilan texnikaning oʻzaro bog'ʻliq, yagona, ilgarilab boruvchi taraqqiyoti; ijtimoiy taraqqiyot asosi. Dastlab fan rivoji bilan texnika taraqqiyoti oʻrtasidagi yaqinlashuv 16—18-asrlarda manufaktura ishlab chiqarishi bilan bogʻliq holda sodir boʻldi. Bungacha moddiy ishlab chiqarish empirik tajribalar, hunarmandlik asosida shakllangan. Teologiya va sxolastika taʼsiridagi tabiat haqidagi ilmiy nazariy bilimlar ham ishlab chiqarishga xech qanday salbiy taʼsir qilmasdan sekinlik bilan rivojlangan.Ilmiy va texnikaviy taraqqiyot inson faoliyatining 2 ta nisbatan mustaqil yoʻnalishi sifatida yuksala boshlagan.
16-asrda savdo-sotiq va yirik manufakturadagi tub oʻzgarishlar bir qancha aniq vazifalarni nazariy va eksperimental hal qilishni talab qildi. Bu davrda fan Uygʻonish davri gʻoyalari taʼsirida sxolastika anʼanalarini parchalab, amaliyotga murojaat qildi. Kompas, porox va kitob nashr qilish ilmiytexnikaviy faoliyatga asos solgan 3 ta yirik kashfiyot boʻldi. Suv tegirmonlarining rivojlanayotgan manufaktura ishlab chiqarishida qoʻllanilishi baʼzi mexanik jarayonlarni nazariy tadqiq etishni talab qildi. Natijada charxpalak gʻildiragi, charxpalak harakati nazariyasi, karshilik va ishqalanish taʼlimotlari yaratildi. Fan bilan texnika yaqinlashuvining 2bosqichi mashina ishlab chiqarishning 18-asr oxiridan boshlab taraqqiy etishi bilan bogʻliq boʻlib, bunda fan bilan texnika bir-birining jadal rivojlanishiga taʼsir koʻrsatdi. Bu davrda ilmiy tadqiqot faoliyatida nazariy masalalarni hayotga tatbiq qilishga daʼvat etuvchi fanning maxsus boʻgʻinlari paydo boʻldi: amaliy tadqiqotlar, ishlab chiqarish tadqiqotlari, amaliy konstruktiv ishlanmalar va h.k. Fan-texnika taraqqiyotit. ning 3bosqichi fantexnika inqilobi bilan bogʻliq. Uning taʼsirida texnika taraqqiyotiga qaratilgan ilmiy sohalar kengayadi. Texnik masalalarni hal qilishda biologlar, fiziologlar, psixologlar, mantiqshunoslar ishtirok etadi. Fan-texnika taraqqiyotit., shuningdek, ijtimoiy fanlar yoʻnalishlari, iqtisod va ishlab chiqarishni tashkil qilish, iqtisodiy va ijtimoiy jarayonlarni ilmiy boshqarish, aniq ijtimoiy tadqiqotlar kabilarga bilvosita taʼsir qiladi. Fanning texnikaga nisbatan yetakchilik mavqei yanada yorqin namoyon boʻladi, fan texnikani uzluksiz inqiloblashtiruvchi kuchga aylanadi. Oʻz navbatida, texnika ham fan taraqqiyotiga ijobiy taʼsir koʻrsatib, uning oldiga yangi talab va vazifalar qoʻyadi. Hozirgi zamon fantexnika inqilobining xarakterli xususiyati uning sanoat bilan birga ijtimoiy hayotning turli sohalari: qishloq xoʻjaligi, transport, aloqa, tibbiyot, taʼlim, maishiy xizmat kabilarni qamrab olganligidadir.

70 G’arbiy Yevropa mamlakatlarida kapitalistik taraqqiyot va fan texnika