Mashinalarni loyixalash asoslari

Qattiq xolda kristallanish yoki ikkilamchi kristallanish. 
Ikkilamchi kristallanishda bir kristall donachalari boshqa kristall donachalariga aylanadi, 
ya'ni qayta kristallanadi. Ikkilamchi kristallanishda kam birligiga kristallanishdan hamma 
qonuniyatlar bajariladi. Masalan, kristallanish markazining hosil bo`lishi, uning o`sishi, hamda, 
o`ta sovush miqdori katta bo`lgan markazlarning kritik o`lchami kamayadi va x.k. 
Ammo ikkilamchi kristallanishning o`ziga xos xususiyatlari bor. Avvalo, ikkilamchi 
kristallanish allotropik shakl o`zgarishiga ega bo`lgan metall va qotishmalarda mavjud bo`lishi 
mumkin. Ikkinchidan, metall sovutilganda (ikkilamchi kristallanish) kristallanish nazariy T
e
temperaturadan pasda, isitish uchun esa yuqoriroq bo`ladi. Sovutishda esa kristallanishnnng 
issiqlik chiqarish bilan bo`lsa, isitishda esa issiqlik yutiladi. 
Biz yuqorida bir jismning ikki xil kristall panjaraga ega bo`lishiga allotropik shakl 
o`zgarish yoki polimorfizm deb ataladi. Har qaysi allotropik sodifikatsiya ma'lum solishtirma 
og`irlikka ega, ya'ni kristall panjara atom zichligi va parametrlar har xil bo`ladi, har bir 
modifikatsiyadan o`tishda zichlik har xil bo`lganligi uchun ichki kuchlanishlar paydo bo`lali. 
Ikkilamchi kristallanishni temirni sovutishda allotropik shakl o`zgarishida xarakterlab 
berish mumkin. Temir ikki modifikatsiya, ya'ni ikki allotropik shakl o`zgarishiga ega Fe 
"temperatura -vaqt" diagrammasi allotropik shakl o`zgarishi temperatura gorizontali bilan 
xarakterlanadi, ya'ni ikkilamchi kristallanish ham izotermik protsessidir. 
0°-911°C gacha temperaturada elementar yacheykani markazlashgan kub formasiga ega 
va uning parametriga esa a=286 A ga teng, koordinatsiya soni esa K8. 9P°-1392°C gacha temir 
elementar yacheykani yoqlari markazlashishga kub formaga ega va uning parametri a=3,62 A 
(911°C da), koordinata soni esa K12. 911°C dan to 1539 °C gacha temir yana markazlashgan 
kub yacheykaga ega. 
768 °C dagi temperatura gorizontali, hech qanday allotropik shakl o`zgarishi bilan 
bog`liq emas, balki metallarga magnitlik xossasi bilan bog`liq. Ana shu nuqtadagi yuqorida temir 
magnitlik xossasini yo`qotadi, ya'ni paromagnitdir, pastda esa magnitli xossasiga ega. Bunday 
o`zgarish faqat temirga ta'luqli bo`lishidan balki ko`pchilik metallarga tegishli. Bu kashfiyotni 
Kyuri ochganligi uchun Kyuri nuqtasi deb ataladi.