Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi

Keramika

Keramika – bu metall va nometall elementlar orasidagi oraliqni egallovchi materiallar guruxi. Keramika sinfiga oksidlar, nitridlar va karbidlar kiradi. Masalan, birmuncha mashxur keramika turlaridan ayrimlari oksid alyuminiy (Al₂O₃), kremniy dioksidi (SiO₂), kremniy nitridi (Si₃N₃)dan tashkil topgan. Bundan tashqari ko’pchilik an’anaviy keramik max’sulot deb atovchi moddalar sirasiga turli xildagi loylar (xususan chinni ishlab chiqarish uchun ishlatilinuvchi) shuningdek beton va shisha kiradi. Keramikaning mexanik xossalari – bu metall xarakteristikasi bilan teng ravishdagi qattiq va mustaxkam materiallardir. (4.1. va 4.2. rasmga qaralsin). Bundan tashqari keramikaning juda qattiq oddiy turi. Ammo keramika juda xam mo’rt material (plastiklikning mavjud emasligi) va parchalanishga qarshiligi yomon (4.2. rasm). Keramikaning barcha turlari issiqlik va elektr tokini o’tkazmaydi (elektr o’tkazuvchanligi juda xam past 4.3. rasm).

Rasm 4.4. Turli metallarning parchalanishdagi qarshiligini (parchalanish ishini) xona haroratida solishtirish. Keramika, polimer va kompozitsion materiallar.

Rasm 4.5. Turli metallarning elektr o’tkazuvchanligini xona haroratida solishtirish. Keramika, polimer va kompozitsion materiallar.

Keramikaning yuqori haroratga va tashqi muhitning zararli ta’sirlariga qarshiligi bir muncha yuqori. Optik xossalariga ko’ra keramika shaffof bo’lmasligi mumkin. Ayrim oksidlar masalan temir oksidi (Fe₂O₃) magnit xossalarga ega. Keramikadan tayyorlangan ayrim mahsulotlar 4.6. rasmda keltirilgan. Keramikaning tasnifi, asosiy turlari va ishlatilish soxasi tegishli bo’limda muhokama qilinadi.