Мавзу 1: пeдaгoгикaнинг умумий асослари

Jismoniy tarbiya va sport pedagogikasining maqsadi va vazifalari.
Jismoniy tarbiyaning maqsadi - ruhiy tetik, tanasi chiniqqan, sog‘ligi mustahkam yoshlarni tarbiyalash. Qo‘yilgan maqsadga etishish uchun umumiy va maxsus ta’lim vazifalari majmuasini amalga oshirish kerak bo‘ladi.
Jismoniy tarbiya va sport pedagogikasining vazifalari quyidagilar;

• 
  Ta’lim-tarbiya samaradorligini tinmay oshirish va dunyo talablari darajasiga olib chiqish masalalariga ijodiy yondashish;
  
• 
  Umuminsoniy qadriyat va milliy madaniyatning asoslarini e’tiborga olib, ta’lim-tarbiya mazmunini, milliy mafkurani shakllantirib borish imkonini yaratish;
  
• 
  Pedagogika - tarbiyashunoslik qoida, qonunlarni ilg‘or tajribalar asosida boyitib borish va yangi ish shakllarini izlashga tadbirlar belgilash;
  
• 
  Uzluksiz ta’lim tizimini yanada rivojlashtirish muammolarini hal qilish;
  
• 
  “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ni amalga oshirish;
  
• 
  Har bir sportchiga taaluqli jismoniy sifatlarini rivojlantirish yo‘llarini ishlab chiqish.;
  
• 
  Har tomonlama jismoniy tarbiyalashda inson jismoniy tayyorgarligi uchun keng imkoniyat yaratish qonuniyatlarini o‘rganish;
  
• 
  Jamiyat va davlatning jismoniy tarbiya mazmuni hamda natijasiga bo‘lgan talablarini aks ettiradigan darslik va me’yorlar yaratish;
  

1.2. Pedagogika fanining kategoriyalari, tarmoqlari, fanlar bilan bog‘liqligi, ilmiy-tadqiqot metodlari.
Pedagogika fanining kategoriyalari.
Bizga yuqoridagi fikrlardan ma’lum bo‘ldiki, pedagogika fani ta’lim-tarbiya maqsadini jamiyat talablariga va o‘quvchilarning yosh xususiyatlariga qarab mazmunan o‘zgarishini o‘rgatadi, tarbiyaning tarkibiy qismlarini va ular o‘rtasidagi bog‘lanishlarni ochib beradi. Shu asnoda ta’lim va tarbiya sohasidagi tajribalarni umumlashtiradi, tarbiyaning kelgusidagi rivojlanish istiqbollarini, yo‘llarini ko‘rsatib beradi. Pedagogikaning asosiy kategoriyalariga tarbiya, ta’lim, ma’lumot kiradi. Lekin, hozirgi pedagogikani taraqqiy etib borishida, asosiy pedagogik kategoriyalar qatoriga rivojlanish va shakllanishni ham kiritsa bo‘ladi.
Tarbiya - o‘sib kelayotgan avlodda hosil qilingan bilimlar asosida aqliy kamolot – dunyoqarashni, insoniy e’tiqod, burch va ma’suliyatni, jamiyatimiz kishilariga xos bo‘lgan axloqiy fazilatlarni yaratishdagi maqsadni ifodalaydi.Tarbiya bola tug‘ilgandan boshlab umrining oxirigacha oilada, maktabda va jamoatchilik ta’sirida shakllanib boradigan jarayondir.¹
Ta’lim – maxsus tayyorlangan kishilar rahbarligida o‘tkaziladigan, o‘quvchilarni bilim, ko‘nikma va malakalar bilan qurollantiradigan, bilim, qobiliyatlarini o‘stiradigan, ularning dunyoqarashini tarkib toptiradigan jarayondir. Ta’lim jarayoni o‘qituvchi bilan o‘quvchilarning birgalikdagi faoliyati bo‘lib, ikki tamonlama xarakterga egadir. O‘qituvchining faoliyati tufayli ta’lim puxta o‘ylab chiqilgan maqsad, mazmun va dasturlar asosida olib boriladigan jarayonga aylanib, kutilgan natijani beradi. Ta’lim jarayonini mazmunini bilim, ko‘nikma va malaka tashkil qiladi.
Bilim – bu o‘quvchilar o‘qish orqali bilim bilan qurollanadilar. Bilimni hayotda ko‘p unum beradigan qilib qo‘llay olish uchun bilim bilan birga ko‘nikma va malaka hosil qilish lozim.