Мавзу 1: пeдaгoгикaнинг умумий асослари

Ta’limda ko‘rgazmalilik tamoyili. Bu didaktik tamoyili muhim hisoblanadi. Bu tamoyili o‘qitish jarayonini sifatini oshirishda alohida ahamiyatga ega. Bu tamoyili ta’limning his-tuyg‘ular, aniq tasavvurlar asosida qurilishini ta’minlaydi. U ko‘rish, eshitish va boshqa sezgilarni qo‘zg‘atadi. Ko‘rgazmali qurollar bayon qilinayotgan mavzuni mazmuniga mos keladigan, o‘quvchilarni yoshiga mos bo‘lishi zarur.
Ko‘rgazmali qurollarni o‘quvchi idrok etadi. Idrok etish ushlab ko‘rish bilan ham amalga oshadi. Ushlab ko‘rish, narsaning issiqligi, sovuqligi, yumshoq-qattiqligi, og‘ir - yengilligi shakli va boshqalarni bilish imkonini beradi, Ya.A.Komenskiy “Buyuk didaktika” asarida “oltin qoida”ni ifodalagan. “o‘quvchilar” -deb yozadi u, sezib idrok etish mumkin bo‘lgan narsalarni, sezgilar vositasi bilan , ko‘rish mumkin bo‘lgan narsalarni ko‘z bilan ko‘rib, hidi bor narsalarni hidlab ko‘rib, ta’mini sezish mumkin bo‘lgan narsalarni ta`tib ko‘rib, ushlab sezish mumkin bo‘lgan narsalarni ushlab bilib olishlari kerak.
Jismoniy tarbiya darslari va sport mashg‘ulotlarida so‘z va ko‘rgazmalilikni birga qo‘shib olib borishning qaysi shakllaridan ko‘proq va qanday aniq sharoitlar bilan bog‘liq ravishda foydalaniladi.
Yangi harakatni o‘rganishda pedagog odatda uni avval tushuntiradi, so‘ngra ko‘rgazmalilikning u yoki bu usuli yordamida tushuntirish jarayonida egallangan tasavvurlarni tasdiqlaydi va oydinlashtiradi.
Mashqlarni o‘rganishda pedagog uni o‘zi ko‘rsatadi yoki uni bajarishni o‘quvchilardan birortasiga taklif qiladi, keyin esa tushuntiradi.
Ta’limda bilim, ko‘nikma va malakalarni puxta o‘zlashtirish tamoyili. Umumiy ta’lim maktabining eng muhim vazifasi o‘quvchilarga ularning xotirasida uzoq vaqt saqlanadigan bilim berishdir. Boshqacha aytganda bu prinsip o‘quvchilarning o‘quv materiallarini esda qoldirish, eslab qolish kabi xotira faoliyatiga bog‘liqdir.
Jismoniy tarbiya o‘qituvchisi va trener o‘quv materiallarining tizimli va ongli o‘zlashtirilishi, ularni mustahkam esda saqlab qolishga yordam beradi. Puxta o‘zlashtirilgan nazariy va amaliy bilimlar keyingi murakkabroq mashq elementlari, materiallarni o‘zlashtirib olish uchun yordam beradi. Bilimlarni puxta o‘zlashtirishning muvaffaqiyatli takrorlash va mashq qildirishga ham bog‘liq. Takrorlash natijasida oldindan o‘zlashtirilgan bilimlargina esga tushurilmay, balki yangi ma’lumotlar ham beriladi.
Avvalgi darsni yangi material bilan bog‘lash maqsadida ham takrorlash o‘tkaziladi. Chorak davomida o‘tilgan mavzular yuzasidan takrorlash olib boriladi.