1
Mavzu 13: Ikkilamchi zaxm. Yashirin zaxm. Zaxmga duchor bo'lgan
be'morlarni davolash asoslari, dispanserizatsiyasi. Kasallarni faol aniqlash va
serologik nazorat.
Maksad – talabalarga zaxmning II davri mavjudligi va uning xarakteristikasi
xakida axborot berish. Ikkilamchi davrdagi xarakterli uzgarishlar ta'rifini suzlab
berish. Ikkilamchi zaxm davrida teri va shillik kavatlardagi toshmalar xakida
tushuncha berish. Ikkilamchi zaxm davridagi
uziga xos boskichlar xakida
tushuncha berish.
Ma'ruza rejasi:
1.Ikkilamchi zaxmning umumiy kechishi:
ikkilamchi yangi va kaytalanuvchi zaxm
2. Ikkilamchi zaxm toshmalarining (sifilidlarning)
xarakterli belgilari
3. Sifilidlarning turlari:
a) rozeolali sifilid
b) papulali sifilid, pustulali sifilid va vezikulali sifilid,
ularning turlari, differentsiatsiyasi
d) Sifilitik alopetsiya. Klinikasi
ye) Sifilitik leykoderma
ZAXMNING IKKILAMChI DAVRI.
Tezislar
2
Zaxmning ikkilamchi
davri ikkilamchi yangi, ikkilamchi yashirin va ikkilamchi
kaytalnuvchi davirchalarga bulinadi. Xozirgi vaktda kup xollarda ikkilamchi yangi
zaxni kaytalanuvchi zaxmdan farklash ancha kiyinchilik tugdiradi.
-
Ikkilamchi
sifilidlarning
umumiy
xususiyatlari
sub'ektiv
xissiyotlar
kuzatilmaydi: kizil (II-yangi zaxmda) yorkin rangning ustivorligi, chegaralarning
anikligi va shaklining dumalokligi: zich konsistentsiyasi (rozeolez toshmalaridan
tashkari): yaxshi sifatli kechishi, seroligik reaktsiyalarning musbatligi.
- Ikkilamchi yangi zaxmning alomatlari:
1) Sinchalok tirnogicha kattalikdagi
rozeolalarnig odatdagi, kutarilib turuvchi,
kushilib ketuvchi, donador, kepaklanuvchi turlari;
2) Papulalar – odatdagi, namlanuvchi, miliar, lentikulyar;
3) Pustulez sifilidlar: xusunbuzarsimon, chechaksimon, impetiginoz;
4)
Kattik shankr yoki uning yangi koldigi;
5) Kattalashgan limfa tugunlari – zich – elastik konsistentsiyali, xarakatchan;
5)
Tekshirish: shankrdan, erozif papuladan ok spiroxetaga,
konni Vasserman
reaktsiyasiga, RIF va RIT ga.
Ikkilamchi yashirin zaxm:
1)
klinik alomatlarning yukligi, ikkilamchi yangi I yoki kaytalanuvchi) zamda
davo boshlanganligi. Zaxmning yukumli shakllari bilan ogrigan bemorlarning
kupchiligini II kaytalanuvchi
zaxm tashkil kilib,u klinik alomatlarining kupligi
ajralib turadi.
2)
II kaytalanuvchi zaxm. 4-6 oydan keyin paydo buladi, 2-3 yil davom etadi.
teri va shillik pardalarda kuyidagi klinik alomatlar namoyon buladi: toshmalarning
polimorfizmi, rangining ochligi, guruxlashgan moyilligi, poliadenit (doim emas).
3
Rozeola yirik,
yorkin emas, badanda guruxlashib joylashgan, xar xil shakllar
(xalka, yarim xalka, yoy) xosil kiladi.
Papulalar: - lentikulyar, nummulyar, serbar kondilomalar, kaft va tovonlarda
psoriazsimon
papulalar:
pustulalar:
xusnbuzarsimon,
chechaksimon,
impetigosimon,
ektimalar
va
rupiyalar;
Leykoderma:
tursimon,
marmarsimon,dogsimon "Venera marjoni" – sevimli joyi buyin soxasida: sifilitik
soch tukilishi: diffuz, uchogli va aralash.
Shillik kavatlarning zararlanishi: eroziv papulalar va pilakchalar (blyashka),
eritematoz angina, tovushning bugilishi.
Differentsial tashxisi korin tifi, toksikodermiya, torvok, pushti rang temiratki
rang-barang temiratki,
kizil yassi temiratki, psoriaz, xusnbuzar toshmalari, vulgar
impetigo, suvchechak, alopetsiya, surunkali piodermiya.