Mavzu 13: Ikkilamchi zaxm. Yashirin zaxm. Zaxmga duchor bo'lgan be'morlarni davolash asoslari, dispanserizatsiyasi. Kasallarni faol aniqlash va serologik nazorat

Impetiginoz sifilid. 
Jaroxatlangan joyda boshida tuk-kizil rangli moshdan to 3 tiyinlik tangadek 
papulalar xosil buladi. Bir necha kundan keyin papula anik chegaralangan kattik 
infiltratli pustulaga aylanadi. Keyinchalik pustula kobigi yorilib, ichidagi suyuklik 
kurib, kalin, kavat-kavat sargish-jigarrang, atrofi tuk-kizil infiltratli xalka bilan 
uralgan pustlog xosil kiladi. Pastki tomondan doimo suyuklik chikishi va pustlog 
xosil bulishi natijasida pustlog kalinlashib teradan yukori kutariladi. 
Ba'zan eroziya asosida juda kup mikdorda surgichlar usib chikib, xuddi malinani 
eslatadi – bunday sifilid – frambezisimon sifilid deyiladi. 
Elementlar asosan boshda, yuzda, sokol, muylovlar chikadigan joylarda joylashadi, 
lekin tananing xamma joyida xam bulishi mumkin. 
V.V.Ivanov impetiginoz sifilidning ikki xil formasini ajratadi:
1) Yuzaki (chechaksimon, impetiginoz, xusnbuzar) 
2) Chukur – ektima, rupiya formasi. 

---

15 
Yuzaki formasi ikkilamchi yangi zaxmda uchrab yaxshi kechadi va uzidan keyin iz 
koldirmaydi. Chukur formasi – ogir kechadi, uzidan keyin chandik koldiradi. 
L.N.Mashkilleyson – juda kam uchraydi impetiginoz sifilid formasini yozgan, bu 
chukur joylashgan trixofitiyani eslatadi – impetiginoz sifilidni, yiringli impetigo 
bilan ajrata bilish kerak. Oddiy impetigo utkir boshlanadi, pustula atrofida utkir 
yalliglanish buladi, infiltratsiya bulmaydi, tez rivojlanadi. Kerakli vaktda 
laboratoriya tekshirishlari masalani xal kiladi.
4. Sifilitik ektima – ogir utadigan pustulez sifilid formalaridan bulib, kupincha 
kasal yukkandan 6-8 oy keyin paydo buladi. 
Elementlar kuprok oyokda, kamrok badanda, yuzda bulib, oz mikdorda 6-8 ta 
buladi. Ektima chikishdan oldin kasalda istima chikadi, bosh ogrik, kamkuvvatlik, 
uykusizlik, mushaklarda ogrik paydo buladi. Terida 10 tiyinlikdan to 1
sumlikkacha tanga kattaligidagi chukur joylashgan pustula xosil buladi. Pustula 
usti kora-kungir rangli pustlog bilan koplanadi. 
Ektima ikki xil (yuzaki, chukur joylashgan) buladi. 
Pustlog tushgandan keyin urnida chukur, chekkalari notekis yumalok yoki oval 
shakldagi yara xosil buladi. Yara bitganda urnida chandik koladi. 
Sifilitik ektimani – vulgar ektimadan ajrata bilish kerak vulgar ektimada ogrik, 
element atrofida yalliglanish buladi, lekin kattik infiltrat yuk. 
5) Sifiliktik rupiya. Bu xam sifilitik ektima kabi boshlanadi, lekin protsess atrofga 
va ichkariga karab tarkaladi, usti kismi konussimon yoki tuntarilgan karzinkasimon 
pustlog bilan koplanadi. Kasallikni aniklashda vulgar rupiya bilan ajrata bilish 
kerak.