Mavzu: Algebraik masalalarni yechishda tanqidiy tafakkurni rivojlantirish texnologiyasi. Reja

Tanqidiy fikrlashning rivojlanish muhitini yaratish muammosi.

Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish oson ish emas. Bu muayyan yosh davrida tugallangan va esdan chiqarilgan vazifa ham emas. Shu bilan birga tanqidiy fikrlashga olib boradigan tugallangan yo‘l ham yo‘q. Lekin tanqidiy fikrlovchilarning shakllanishiga yordam beruvchi muayyan o‘quv sharoitlari to‘plami mavjud. Uning uchun:

• 
  o’quvchilarga fikr yuritish uchun imkoniyat berish;
  
• 
  turli-tuman g’oya va fikrlarni qabul qilish;
  
• 
  o’quvchilarning o'quv jarayonidagi faolligini ta ’minlash;
  
• 
  o’quvchilarni kulgiga qolmasliklariga ishontirish;
  
• 
  har bir o’quvchining tanqidiy fikr yuritishga qodir ekanligiga o'zlarida ishonch hissini uyg’otish;
  
• 
  tanqidiy fikrlashning yuzaga kelishini qadrlash lozim.
  

Shu munosabat bilan o’quvchilar:

• 
  o‘ziga ishonchni orttirish va o’z fikri hamda g’oyalarining qadrini tushunish;
  
• 
  o‘quv jarayonida faol ishtirok etish;
  
• 
  turlicha fikrlarni e ’tibor bilan tinglash;
  
• 
  o’z hukmlarini shakllantirishga hamda undan qaytishga tayyor turishi kerak.
  

Vaqt. Tanqidiy fikrlash vaqt talab qiladi. Pirson, Xansen, Gordon (1979)lar ta’kidlashadiki, o‘z fiklarini ijod qilish go‘yo avvalgi g‘oya, tasavvur, uchrashuvlar va tajribalarni arxeologik jihatdan tadqiq qilishga olib keladi. Shuning uchun ham:
• fikrlarini o’z so’zlari bilan ifodalash;
• o'zaro tanqidiy fikrlar almashish;
• o‘z g’oyalarini ifodalay olish va konstruktiv takliflarga javob ola bilish;
• fikrlarni muayyan g’oyalar qiyofasida, qulay muhitda amalga oshira olish va o‘z g’oyalarini to‘la va aniq ifodalay olishlari lozim.
Izn. Tanqidiy fikrlashda erkinlik bo’lishi uchun o’quvchilar ma’qul va noma’qul narsalarni aytish, ular haqida fikrlash, ijod qilish uchun ruxsat olishlari lozim. O’quvchilar yo‘l qo‘yiladigan holatlarni anglab olishgach, tanqidiy tahlil qilishga faol kirishadilar.
Tanqidiy tahlilga izn olish onglilik tamoyiliga asoslanadi. Bunda tahlil va haddan oshish orasidagi farq aniqlab berilishi lozim. Tanqidiy fikrlashga izn fikrlash uchun chinakam maqsad bo’lgan va do‘stona hamda samarali sharoitda beriladi.