Mavzu: bozor iqtisodiyotiga o‘tish davri va uning o‘zbekistondagi

Bozor infratuzilmalasi- Bozor aloqalarini o’rnatish va ularning bir maromda amal qilishga xizmat ko’rsatuvchi muassasalar tizimidir.

• 
  Unga: ombor xo’jaliklari, transport, aloqa xizmatlari ko’rsatuvchi korxonalar, tovar va xizmatlar muomalasiga xizmat qiluvchi muassasalar, moliya kredit munosabatlarga xizmat qiluvchi muassasalar va ijtimoiy sohaga xizmat ko’rsatuvchi muassasalar kiradi.
  

Sobiq sotsialistik mamlakatlarda davlatlashtirilgan

o’ta markazlashgan yagona bir markazdan bohqaruvchi iqtisodiyotdan Bozor iqtisodiyotiga o’tish zarurligi quyidagi bosqichlarni taqozo etar edi:

• 
  Bozor iqtisodiyotiga o’tishning xuquqiy asoslarini barpo etish, ya’ni uni ta’minlovchi yuridik qonunlar tizimini yaratish;
  

• 
  Bozor infratuzilmasini shakllantirish, bunda Bozor iqtisodiyotiga xos aloqalarni o’rnatishga ko’mak beruvchi, ya’ni bozorga xizmat ko’rsatuvchi sohalarni, tashkilot, korxona va muassasalarni yaratish;
  

• 
  Mulkchilik va xo’jalik yuritish usullarini xususiylashtirish, ya’ni davlat mulki monopoliyasini cheklangan holda jamoa va xususiy mulkka aylantirish, davlat mulkini nodavlat mulkiga aylantirish;
  

• 
  Narxlarni erkinlashtirish, narx ustidan davlat nazoratini
  

minimal darajaga keltirish.

O’ZBEKISTONDA BOZOR IQTISODIYOTIGA

O’TISHNING TAMOYILLARI VA XUSUSIYATLARI

O’zbekistonda bozor munosabatlariga o’tish yo’li ijtimoiy yo’naltirilgan bozor iqtisodiyotini shakllantirishga qaratilgan. Bu yo’lni isloh qilishga amalga oshirishga Birinchi Prezidentimiz I.A.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan 5 ta tamoyil asos qilib olingan ular:

• 
  1. Iqtisodning siyosatdan ustunligining ma'nosi shuki, iqtisod hech qachon siyosatdan ortda qolmasligi kerak, ham ichki, ham tashqi iqtisody munosabatlarni mafkuradan holi qilish kerak.
  

• 
  2. O`tish davrida davlat bosh islohotchi bo`lmog`i lozim. Davlat islohotlarning ustuvor yo`nalishini belgilab berishi, o`zgartishlar siyosatini ishlab chiqishi va uni izchillik bilan o`tkazishi shart.
  

• 
  3. Qonun ustuvorligiga erishish - demokratik yo`l bilan qabul qilingan yangi Konstitutsiya va qonunlarni hech istisnosiz hamma hurnat qilishi va ularga itoat etishi lozim.
  

• 
  4. Aholining demografik tarkibini hisobga olgan holda kuchli ijtimoiy siyosat o`tkazish. Bozor munosabatlarini joriy etish bilan bir vaqtda aholini ijtimoiy himoyalash yuzasidan oldindan ta'sirchan choralar ko`rilishi lozim.
  

• 
  5. Bozor iqtisodiyotiga o`tish evolyutsion yo`l bilan, bosqichma-bosqich amalga oshirilishi kerak.
  

JAHON MOLIYAVIY INQIROZI SHAROITIDA

O’ZBEKISTONDA BOZOR IQTISODIYOTINI

ERKINLASHTIRISH

• 
  Hozirda barcha mamlakatlarda davom etayotgan
  

Jahon Moliyaviy Inqirozi sharoitida O’zbekistonda bozor erkinligini taminlash Monopoliyaga qarshi kurashib, bozor munosabatlarini iqtisodiy munosabatlar doirasida mustahkamlab chira tadbir ishlari olib borilmoqda.

• 
  Erkin bozorning rivojlanoshi monopol bozor yo’lini to’sadi. Bozor turining bir-biriga moslashuvi iqtisodiy o’sishning sharti hisoblanadi.
  

XULOSA

• 
  Xulosa qilib shuni aytishimiz mumkinki respublikada bozor va bozor iqtisodiyotida olib borilayotgan barcha chora tadbirlar O’zbekistonning mustaqilligini iqtisodiy jihatdan ta’minlash uni iqtisodiy jihatdan rivojlangan va xalqaro miqyosda obro’-etiborli mamlakatga aylantirishga xizmat qiladi.
  

• 
  O’bekistonning o’ziga xos ma’daniy, tarixiy, iqtisodiy, tabiy xususiyatlarini hisobga olgan holda davlatimiz bozor va bozor iqtisodiyotini rivojlantirib bormoqda.
  

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

RO’YXATI

• 
  SH.SH. SHODMONOV, U.V.G’AFUROV ”IQTISODIYOT NAZARIYASI” TOSH.2005
  

• 
  K. YU. UMAROV, P.Z. XOSHIMOV “IQTISODIYOT NAZARIYASI” TOSH.2005
  

• 
  Internet saytlari: www.google.co.uz