Balanslashgan byujet multiplikatori birga teng yoki undan kichikroq bo‘ladi.
Davlat xarajatlari o‘zgarishidan yuzaga keladigan multiplikativ samara
soliqlar pasayishidan olinadigan multiplikativ samaradan kattaroq bo‘ladi. Bu
holat davlat xarajatlarining daromadlar va is’temol hajmiga ta’siri (soliqlar
o‘zgarishi
ta’siriga
nisbatan)
kuchliroq
ekanligi
oqibatidir.
Ushbu farq fiskal siyosat vositalarini tanlashda muhim rol o‘ynaydi.
Agar hukumat davlat sektorini kengaytirmoqchi bo‘lsa, davriy pasayishni
tugatish uchun o‘z xarajatlarini oshirishi, inflatsiyani cheklash uchun esa
soliqlarni
oshirishi
maqsadga
muvofiq
bo‘ladi.
Aksincha, fiskal siyosat davlat sektorini cheklashga qaratilgan bo‘lsa,
davriy pasayish sharoitida soliqlarni kamaytiradi, davriy ko‘tarilish paytida
esa davlat xarajatlarini oshirish maqbul yo‘l hisoblanadi.
Takrorlash uchun savollar
1.Rag’batlantiruvchi fiskal siyosati deganda nimani tushunasiz?
2.Cheklovchi fiskal siyosati deganda nimani tushunasiz?
3.Ochiq va yopiq iqtisodiyot tushunchalari haqida nimalarni bilasiz?
4. Ochiq iqtisodiyotda davlat xarajatlari qanday tuziladi?
5. Soliq multiplikasiyasi nima?
Mavzu 6.Investisiya
Reja
1. Investitsiyalarning neoklassik modeli.
2.Bir davrli model va Ko‘p davrli model.
3.Kapitalning istalgan zaxiralariga moslashish xarajatlarini hisobga olish modeli.
