Mavzu: Fransiya va Ispaniyaning maktabgacha ta’im

1.1. Fransiya va Ispaniyaning maktabgacha ta’im tizimini va ilg’or pedagogik tajribalarini kuzatish va tahlil qilish.
Fransiya ta’limida bolalarning go’daklik chog’idanoq maktabda o’qitish uchun tayyor holda olib kelish g’oyat muhim masaladir. Bu bosqichda tarbiyalanuvchilar quyidagicha tabaqalashtirilgan:

• 
  kichik guruh 2-4 yosh;
  
• 
  o’rta guruh 4-5 yosh;
  
• 
  katta guruh 5-6 yosh.
  

5 – 6 yoshlilar maktabga tayyorlov guruhi bo’lib, ularga Fransiyada shu yoshdagi bolalarning 100 foizini qamrab olingan . Bolalarni maktabga tayyorlashuchun alohida dastur va darsliklar mavjud.Fransiyada boshlang’ich ta’lim maktablariga 6 yoshdan 11 yoshgacha bo’lgan bolalar jalb qilinadi.
Boshlang’ich maktab bepul va majburiy. Uning vazifasi o’qish, yozish, hisoblash malakasini berishdir. O’quv mashg’ulotlari ertalab soat 9 dan 12 gacha hamda soat 14 dan 16 gacha 5 soat davom etadi. Maktabda ovqatlanish pullik, lekin arzonlashtirilgan narxlarda. Boshlang’ich guruhlarda o’qish uch bosqichda amalga oshiriladi:
Fransiya jahondagi iqtisodiy rivojlangan mamlakatlar ichida etakchi o’rinlardan birini egallaydi. Uning ta’lim tizimi ham qadimiy va boy tarixga ega. Fransiya davlatining hozirgi davrda amal qilinayotgan «Ta’lim haqidagi qonun»i 1989 yil 10 iyulda qabul qilingan bo’lib, uning o’zgartirilishiga ta’lim strategiyasida ro’y bergan o’zgarishlar, mamlakatning ichki tashqi siѐsatidagi islohotlar natijasida yuzaga kelgan iqtisodiy sharoitlar, chet el pedagogikasidagi ilg’or texnologiyalarning mamlakat ta’lim tizimlariga kirib kelishi, o’quv predmetlarining integratsiyalari va boshqalar sabab bo’ldi.
Fransiyada ta’limning asosiy maqsadi shaxsni har tomonlama kamol topishini ta’minlash, uni mustaqil faoliyatga tayorlash, bozor munosabatlari sharoitida o’quvchilarni tadbirkorlikka, ishbilarmonlik va omilkorlikka o’rgatish, shunga yarasha kasb-korga ega qilishdan iboratdir. Bu yerda davlat maktablari, xususiy maktablar, oraliq maktablar mavjud.O ’qitiladigan predmetlar ichida fransuz tili va adabiyoti, o’qish va yozuv alohida ahamiyatga molik bo’lib hisoblanadi.
Ispaniyada ta’lim (bolalar bog’chasi, maktab, universitet). Ko’p asrlik an’analarga ega bo’lgan romantik mamlakat: Ispaniyada ta’lim va mashg’ulotlar Ispaniya maktablarida texnologik ta’lim Quyoshli va sirli Ispaniya ko’plab sayyohlarga ma’lum. Ushbu muhtasham yer ajablanarli darajada davrlar o’ziga xosligini va nafis "yevropaliklarni" birlashtiradi. Hashamatli ta’tillardan tashqari, Ispaniya nufuzli ta’lim olish imkoniyatidan mamnun bo’lishi mumkin.
Bugungi kunda Ispaniyada maktabgacha ta’lim majburiy hisoblanmaydi. Ammo ko’pgina ota-onalar bu o’zlarining to’liq rivojlangan shaxsiga aylanishlarining yagona yo’li ekanligiga ishonib, bolalarini bolalar bog’chasiga berishni afzal ko’rishadi.
Davlat va xususiy bolalar bog’chalari mavjud. Jamoat bog’larida ta’lim olish narxi nisbatan past. Ammo xususiy maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o’quv to’lovlari ko’pincha "tishlaydi". Xususiy maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ishlaydigan o’qituvchilarning maoshlari ham ancha yuqori. Odatda, ispan tilidagi boshlang’ich ta’lim ikki bosqichni o’z ichiga oladi: aslida bolalar bog’chasi va tayyorgarlik sinflari. Birinchi bosqichda uch yoshga to’lmagan juda yosh bolalar o’qitiladi. Ikkinchi bosqichda uch yoshli va olti yoshgacha bo’lgan maktabgacha yoshdagi bolalar o’qitiladi. Bolalar nimani o’rganadilar 1-bosqich bolalarning umumiy rivojlanishiga qaratilgan. Rossiyaning maktabgacha tarbiya tashkilotlarida bo’lgani kabi, tajribali o’qituvchilar ham bolalarning intellektual va jismoniy rivojlanishi ustida ishlashadi. Shuningdek, bolaning ijtimoiylashuviga e’tibor beriladi. Mustaqillikning o’ta muhim ko’nikmalarini rivojlantirish ham katta ahamiyatga ega. Ispaniyalik bolalar bog’chasi mashg’ulotlari
Bolalar uchun darslar faqat o’yin shaklida o’tkaziladi. Ushbu yoshdagi bolalar tezda chalg’itishi va tez charchashini hisobga olsak, tematik mashg’ulotlar musiqiy va raqs tanaffuslari bilan "suyultiriladi". Odatda, ota-onalar farzandlarini ertalabdan kechgacha butun kunga qoldiradilar. Bu shuni anglatadiki, bolalar bog’chasi bolalariga tushlik va peshindan keyin mutanosib ovqat beriladi. Ba’zi maktabgacha ta’lim tashkilotlarida atigi olti soatlik dars kuni bor.
Xususiy maktabgacha tarbiya tashkilotlarining asosiy afzalliklaridan biri bu guruhlarda kam sonli bolalar borligi - faqat 5 - 10 kishini hisobga olishdir. Shu tufayli o’qituvchi ular bilan yanada ehtiyotkorlik bilan muomala qilish va har bir bolaga e’tibor berish imkoniyatiga ega.