Mavzu: Ibn al-Asirning asari tarixiy manba sifatida

2. Ibn al-Asir hayoti va ilmiy merosi.

Abu-l- Hasan Ali ibn Muhammad ibn Muhammad ibn Abdu-l-Karim ibn Abdu-l-Vohid ash-Shayboniy, bizga Izzadiddin Ibn al-Asir al-Jazari nomi bilan mashhur boylab uch kunlik yoilib oilgan sanasini aniq aytadi 555-yil jumodul avvalning 4-kuni/ 13-may 1160-yil.




Uning otasi Abu-l-Karim Muhammad ibn Muhammad ibn Abdu-l-Karim ibn Abdu-l-Vohid ash-Shayboniy Mosuldagi Zangidiylar hukumatining yuqori martabali amaldori bolgan. Davlat ishlaridan tashqari u savdo-sotiq bilan ham shugidagi yerlar tegishli bolgan va uchala farzand ham islom olamida yetuk olim boadat al-Muborak ibn Muhammad al-Jazari, Majididdin nomi bilan mashhur boyicha mashhur olim bolib(1163-1239) mashhur filolog va adabiyotshunos, Iyerusalim shahrini saibchilardan ozod qilgan Damashq hokimi Ali ibn Nosir al-Afdol saroyida vazir bochib olimni oladi va hadis ilmini Mosulning xatibi Abu-l-Fadl Abdulloh ibn Ahmad at-Tusiydan oz asarida yozishidan mani 16 yoshida u toladi shundan bir yil ozichoqlarni kong esa fan bilan jiddiy shugrganishni boshlaydi. 1179-80-yillarda u hadis ilmini ododda hadislarni ol-yododga tashrif buyuradi. Bu yerda u fiqh ilmini Abu-l-Qosim Yafiy va boshqalardan oruzalarini tinglaydi. Oplab shaharlariga sayohat qiladi. 1185-86-yillarda Salohiddin olgan. 1188-89-yilda yatkazadi. Umrini ilmga bagrgatadi, adabiyotni oiladigan uchrashuv joyi bolgan va bir qancha vaqt ularning saroyida vazir lavozimida ishlagan. Mosul otabeklari unga muhim siyosiy masalarni yechishni ishonib topshirib Bagnab ketadi, bir necha yil uni qattiq hurmat qilgan va unga katta ehtiromlar koglib Halab shahrida isteqomat qilgan. Bu yerda u bilan boshq abir arab tarixchisi va biografi Ibn Xallikon kosha paytda u 18yoshda edi. Keyinchalik u Ibn al-Asir haqida juda yaxshi tatadi. 1229-yilda Ibn al-Asir Damashq shahriga ketadi, u yerda bir yil atrofida yashaydi, keying yil 1230-yilda esa yana Halabga qaytadi, keyin Mosul shahriga jolimidan solyozmalarini Bagladi lekin, u vadasini bajara olmay tez orada 630-yil shabon oyining 25-sanasida/6-iyun 1234-yil 27 yoshida vafot etadi.