Mavzu: Karyer elementlari. Qoplanish koeffisienti ko’rsatkichlari reja

Karyerdagi foydali qazilmani qazib olishda asosiy 5 bosqichdan ishlari amalga oshiriladi:
1.Kon kapital ishlari qazib olib boriladigan yerning yuza qismini qazib olishga tayyorlash
bu bosqichda konning yuza qismidagi mavjud bo’lgan aholi yashash punktlari ko’chiriladi
O’rmonlar bo’lsa yosh nihollar ko’chiriladi, qari daraxtlar esa kesib tawlanadi.
2.Konni quritish bu bosqichda kon maydonni yer usti va yer osti suvlaridan himoya qilinadi.
3.Kon kapital ishlari bu bosqichda kapital hamda qirqim transheyalar o’tiladi.
4.Qazish yuklash ishlari bu bosqichda kon maydonidagi kon massasi qaziladi va yuklanadi.
5.Rekultuatsiya bu bosqichda kon maydoni qayta o’zlashtiriladi ya’ni dastlabki holatiga keltirilad

Xulosa
Pogona odatda ketma-ket ravishda parallel tasmalar (polosa), 10-20 m kenglikdagi bazan esa undan kengrok bolgan zaxodkalar A bilan qaziladi. Zaxodkalarning boshi berk (tores) qismi kovjoy 1 (zaboy) deyiladi. Zaboyda bevosita foydali qazilma yoki qoplovchi jinslarni qazish-yuklash ishlari amalga oshiriladi. Natijada zaboy siljib boradi va zaxodka qazib olinadi, songra esa yangi zaxodkaga otiladi.Ishchi gorizontlarni ochish maxsus kon laximlari (transheyalar) ni otish yordamida amalga oshiriladi. Ularni ochishdan kozda tutilgan asosiy maqsad, bu pogonalarda yolga qoyilgan yuk oqimlarini transport kommunikatsiyalari bilan taminlash va buning natijasida kon massasini ishchi gorizontlardan yer yuzasiga yoki orta gorizontlarga tashish imkoniyatini yuzaga keltirishdir. Ochuvchi kon laximlari yer yuzasidan boshlanib yoki avval ochilgan ish gorizontidan boshlanib, ochilishi nazarda tutilayotgan gorizont ish maydoni belgisida (otmetkasida) tugaydi.

ADABIYOTLAR :

1. 
   Sagatov N.X. Kon ishi asoslari. O‘quv qullanma. Toshkent: TDTU, 2005. -212 b.
   
2. 
   Rjevskiy V.V. Otkritie gornыe raboti. Ch 1. Proizvodstvennie protsessi. – M., Nedra. 1985. 345 s.
   
3. 
   N.I. Kucherskiy. Sovremennie texnologii pri osvoenii korennix mestorojdeniy zolota. M., izd. «Ruda i metallы», 2007.
   
4. 
   Mestorojdenie poleznыx iskopaemыx. M.: izd. MGGU. 2004
   
5. 
   Ermolov V.A. i dr. Mestorojdeniya poleznыx iskopaemыx. 2003.
   
6. 
   Kucherskiy N.I. i dr. Sovershenstvovanie protsessov otkritoy razrabotki slojnostrukturnыx mestorojdeniy endogennogo proisxojdeniya. T., FAN, 1998. 254 s.
   
7. 
   Kucherskiy N.I., Lukyanov A.N., Tolstov E.A. Sovershenstvovanie protsessov otkrыtoy razrabotki mestorojdeniy endogennogo proisxojdeniya. Tashkent: Fan, 1998. 254 s.
   
8. 
   Yaltanets I.M., Щadov M.I. Praktikum po otrыtыm gornim rabotam: Ucheb. Posobie. M.: MGGU, 2003. – 510 s.