5-6 yoshlilar: 1. Bilish. Yuvinish, artinish, cho’milishning gigienik ahamiyati. Jismoniy mashq, o’yin, sayr uchun kiyimlarni tanlash.
2. Bajara olish. Jamoada o’zini tuta bilish, musiqa jo’rligida raqs tushish, nostandart buyum va jihozlardan foydalana olish.
7-8 yoshlilar: 1. Bilish. SHaxsiy gigiena. Badantarbiya. Suv muolajalarini qabul qilish, terlash va sovishning oldini olish, kiyimlar ozodaligi. Sport kiyimlarini tartibli saqlash. Ovqatlanish tartibi. Jismoniy mashqlarni bajarish qoidalari.
2. Bajara olish. Darslarda badantarbiya daqiqalarini bajarish.
9-10 yoshlilar: 1. Bilish. Aqliy va jismoniy ish qobiliyatini oshirishda jismoniy tarbiyaning ahamiyati. O’quv kun tartibida jismoniy mashqlar. Ovqatlanish tartibi va jismoniy mashg’ulotlardan oldingi ovqat tartibi. Jismoniy mashg’ulotlar paytida muhofaza qoidalari. CHiniqish va uning shartlari «asosiy manbalari».
2. Bajarish. Ertalabki badantarbiya mashqlarini bajarish Sport seksiya mashg’ulotlarida o’zini o’zi himoya qilish.
6-10 yoshli maktab o’quvchilari uchun tubandagi sinov va me’yor turlari tavsiya qilingan.
Yugurish - 30 m, poyga - 100 m, mokisimon yugurish - 3x10 m
Sakragichda sakrash
Ko’p sakrashlar
Kichik koptokni nishonga va uzoqka uloqtirish
Joyidan va yugurib kelib, uzunlikka sakrash,
Gimnastika narvoniga tirmashib chiqish.
Suzish
Osilish va sakrashlar
Yaylovlarga sayr qilish, 3 km sayr
Arqonga osilib chiqish
Turnikda osilib qo’l-oyoqni chalishtirib o’tish.
Barcha sinov me’yor turlari talablari «hisobga olish» va «Nishon uchun» bajariladi, ya’ni «Nishon uchun» me’yorlari talablarini bajarganlarga ko’krak nishonlari beriladi.
Sport shu’balari bip sport turida shug’ullanishni xoxlovchilar uchun tuziladi.
Vazifalari:
a) tayyorgartigi yaxshi bo’lgan o’quvchilarni muntazam sport
mashg’ulotlariga jalb qilish,
b) o’quvchilar qobiliyatining tanlangan sport turida takomillashuviga yordam berish va shu asosda sport ixtisosi «kvalifikatsiyasi» talablarini bajarish;
v) o’quvchilarni tuman «shahar» musobaqalarida maktab jamoasida
qatnashish uchun tayyorlash,
g) musobaqada xakamlik va intsruktor «yo’riqchi»lik ishlari bo’yicha bilim va malakalarini egallashlariga yordamlashish.
SHu’balarni tuzishda mashg’ulotlarni uyushtirish soddaligi bilan farq qiladigan, qimmatbaho va murakkab jihozlarni talab etmaydigan, o’quvchilar ommaviyligini taminlaydigan, shug’ullanuvchilarning har tomonlama tayyorgarligiga imkoniyat yaratadigan, amaliy ahamiyatga ega hamda o’quv dasturi mazmuni bilan bog’liq bo’lgan sport turlariga asosiy o’rin berilmogi kerak.
SHu’baga asosiy tibbiy guruh o’quvchilari «vrachdan mashg’ulotga ruxsatnoma olganlar» qabul qilinadi. Saralash tanlovini o’tkazish maqsadga muvofiq emas, bu o’quvchilarning sport ixtisosligini tashlashini chegaralaydi va sinfdan tashqari ishlarning vazifalariga zid hisoblanadi. O'quvchilarning sport bilan shug'ullanishi uchun jismoniy tarbiya o'qituvchilari ko'pincha biron bir sohada o'zlarining rivojlanishini sezadilar va musobaqalarda ishtirok etishni yoki maktab doiralari va bo'limlarini tashrif buyurishadi. Bu nafaqat talabaning muvaffaqiyatli sportchi sifatida namoyon bo'lishiga imkon bermaydi, balki sportga qiziqish uyg'otadi.
Maktablarda terapevtik jismoniy tarbiya kamdan-kam hollarda, va odatda - bet darslar sifatida. Ajabo jismoniy yoki ruhiy rivojlanishga ega bo'lgan bolalar odatda jismoniy ta'limdan ozod qilinadi, garchi ular odatda boshqalarga o'xshamaydi. Ters holat faqatgina sog'liqni saqlash maktablari deb ataladi, bu erda mashqlar terapiyasi asosiy yo'nalishlaridan biri hisoblanadi.Maktab o'quvchilari uchun jismoniy tarbiya: zamonaviy muammolarAfsuski, jismoniy tarbiya darslari juda yaxshi maqsadlarga ega bo'lishiga qaramasdan, bugungi kunda bu sohada maktab ta'limi bulutsiz emas.Tez-tez uchraydigan birinchi muammo - yomg'ir va dam olish xonasining etishmasligi, ya'ni. maktab o'quvchilari mashg'ulotlarga borish istagini bildiradilar. Axir, jinsiy etuklik davrida terlash jarayoni ko'pincha juda zich bo'ladi, va dush olish imkoniyatidan mahrum bo'lganda, o'quvchilar butun darslarni o'tkazib yuborishga moyil.Yana bir muammo - bu sinfdagilarning shikastlanishlari tez-tez uchrab turishi. Bu aybdor va eskirib qolgan uskunalar va xavfsizlikka kam e'tibor va boshqa talabalarning ehtiyotsizliklari bo'lishi mumkin.Bundan tashqari, ilmiy muvaffaqiyatga erishish uchun emas, balki jismoniy ko'nikmalarga qaratilgan baholashlar, ya'ni. jismoniy madaniyatga oid belgilar, sertifikatning o'rtacha balliga ta'sir qiladi, bu noto'g'ri. Axir bu aqli emas, balki baholanadigan fizikaviy xususiyatlardir.inf jumhuriyatlari, jismoniy tarbiya o’qituvchisi shifokor pеdagogik jamoa bilan hamkorligi. Maktabda jismoniy madaniyat darsi maxsus fan va dars asosida tashkil qilinadi hamda o’qitiladi. Bu dars hamma fanlar qatori o’rta ma'lumoti haqidagi еtukli shaxodatda o’zlashtirish haqidagi baho bilan bеlgilanadi. Fanning asosiy vazifasi – o’quvchilarni har tomonlama jismoniy ta'limga erishtirish.
Xulosa Shunday qilib sport o’yinlari-bu har tomonlama jismoniy tayyorgarlikka, o’yin organishning xarakter xususiyatlari va funktsiyalarini yaxshilashga qaratilgan murakkab samarali ta’lim vositalaridan biridir.Sport o’yinlari maktab o’quvchilarining psixologik va pedagogik bilim olish jarayonlariga samarali ta’sir qiladi: fikrlash, e’tibor, xotira, idrok, tasavvur, o’qish kabi qobiliyatlarni rivojlantiradi va fiziologik jihatdan nafas olish tizimini, metabolizmni, qon aylanishini yaxshilaydi.O’quvchilar o’qituvchilari bilan birgalikda o’quv mashg’ulotlarini tashkil etish uchun innovatsion pedagogik texnologiyalarni izlash va joriy etishga harakat qilishadi va ushbu jarayonda maktab o’quvchilari uchun o’yin faoliyatining jozibadorligi va ahamiyati yaqqol ko’rinadi. Sport o’yinlari o’qituvchiga o’quvchilar bilan ishlashda bir qator muhim va strategik vazifalarni hal qilishga imkon beradi, ularning jismoniy faollikka bo’lgan qiziqishlari va ehtiyojlarini qondirish, o’z tanasizni boshqarishni o’rganish, his-tuyg’ularini barqarorlashtirish, nafaqat jismoniy, balki aqliy, psixofiziologik, ijodiy qobiliyatlar, axloqiy sifatlarni namoyon etdiradi.Sport o’yinlarini jismoniy tarbiya darslarida, maktablardagi uzaytirilgan tanaffuslarda, uzoq kunlik guruhlarda muntazam ravishda ishlatish vosita rejimini optimallashtirishga, sog’lig’ini va aqliy faoliyatini yaxshilashga yordam beradi.