Mavzu: Maktabgacha ta`lim tashkiloti faoliyatini nazorat qilishga qo`yilgan talablar Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

II. Asosiy qism
2.1 MTM tashkil qilish uchun bilish lozim bo`lgan qoidalar.

• 
  Maktabgacha ta’lim tizimiga oid normativ-huquqiy hujjatlar va ularning mazmun-mohiyatini;
  
• 
  maktabgacha ta’limning davlat ta’lim talablari, ta’lim-tarbiya reja va o’quv dasturlarining mazmunini;
  
• 
  zamonaviy axborot texnologiyalardan foydalana olishni;
  
• 
  Maktabgacha ta’lim pedagogikasi, psixologiyasi va maktabgacha yoshdagi bolalar fiziologiyasini;
  
• 
  Bolaning individual extiyojlarini hisobga olgan holda “Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalarning rivojlanishiga qo’yiladigan Davlat talablari” xamda “Ilk qadam” davlat o’quv dasturi va variativ (muqobil) dasturlari, o’quv-uslubiy qo’llanmalarini amaliyotga tatbiq etish va uzluksiz takomillashtirib borish yo’llarini;
  
• 
  jamoa shartnomasida belgilangan talablarga qatiy rioya etish hamda jamoada sog’lom raqobatli ma’naviy-muhitni shakllantirish, ahillik va inoqlikni mustaxkamlash orqali faoliyat yuritishni;
  
• 
  O’zbekiston Respublikasining sanitariya-gigiena talablariga, mehnat qonunchiligi asoslariga, mehnatni muhofaza qilish, texnika va yong’in xavfsizligi qoidalariga rioya qilishni.
  

3. 
   Malaka talablar:
   

• 
  maktabgacha ta’lim yo’nalishi bo’yicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik ma’lumot (nomutaxassis oliy ma’lumotlilar maktabgacha ta’lim yo’nalishidagi kasbiy qayta tayyorlov kursini tamomlagan);
  
• 
  xorijiy tillardan birining boshlang’ich bosqichini va axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanishni bilishi;
  
• 
  ikki yildan kam bo’lmagan pedagogik ish staji.
  

Maktabgacha tarbiya xodimlarining ishlash masalalarini oshirish shakllaridan biri bu seminarlardir. Bir yilda ikki turdagi nazariy va amaliy seminarlar o’tkaziladi. Nazariy seminar yilning birinchi yarim yilligida, amaliy seminar yilning ikkinchi yarim yilligida
rejalashtiriladi. Seminar mavzulari o’quv yilning asosiy vazifalari hamda tashkilotning ta’lim-tarbiya jatumanlari samaradorligini oshirishga qaratiladi. Ish rejaga nazariy va amaliy seminarda bir yoki ikki mavzu olinadi, har bir mavzular bir-biriga mutanosib bo’ladi.
Utkazilgan seminar yigilishiga tegishli xujjatlar bayonnomalari va ish materiallar yig’ma jildda jamlanadi.
Seminarlar maktabgacha tarbiyaga doir eng muxim tomonlarni xal etiladi.
Seminar temasini shahar, tuman, viloyat tomondan belgilanadi. Bu temalar seminar
uchun tema tanlaganda uning maqsadi, vazifalariga doir tematikasi aniqlanadi va bibliografiya tuziladi.
Misollar keltirib uch tomon tajribasi asosida Maslahatlar - yakkama yakka rejalashtirish metodi qayd qilib boriladi. Bu esa metodist ishida chiqarishlanma- maslaxatlarni temalar bo’yicha ishlab chiqishni, kamchiliklarni bir chiqarisha bartaraf qilishni belgilaydi.
Maktabgacha tarbiya xodimlarini ishlash malakalarini oshirishda asosiy
shakllardan biri metod birlashmalardir.
Metod birlashmalar muhokamalarida maktabgacha tarbiyaga oid eng aktual
masalalar xal etiladi.
Metodik birlashmalar - pedagoglarning ijodiy aktivligini va izlanishlarini
shakllantiradi, o’z ishlarini analiz qilishga va tashkiliy baxo berishga o’rgatadi, berilgan topshiriqlarga javobgarlik xissini; ishlash malakalarini doimo o’stirib borishga intiltiradi.
Metodik birlashmalar butun o’quv yli davomida;
sentyabrdan- maygacha o’z ishini olib boradi. U turli kategoriyadagi
pedagog-tarbyachilar, musiqa raxbarlari, direktorlar uchun tashkil etiladi.
2-3 oyda 1 marta o’tqaziladi.
Metodik birlashma tarkibini komplektlashda pedagoglarning ish stajlari - ish malakalari hisobga olinadi. Agar direktorlar uchun bo’lsa - tuman katta bo’lsa oliy ma’lumotli, 5 yil va undan ortiq ish stajlari uchun
- o’rta va maxsus ma’lumotlari va ish staji kam bo’lgan direktorlar uchun.
Metodist uchun ham shunday tartibda.
Tarbiyachilar uchun turli yosh guruhlari bo’yicha shu o’quv yilida qaysi
guruhda ishlagani xisobga olinadi.
Metod birlashmalar vistavkalar, ko’rgazmali qurollar va yangi metodik
adabiyotlar vistavkalarini tashkil etish muximdir.
Respublika, shahar, viloyat, metod kabinetlari metod birlashma raxbarining malakalarini oshirish ishini tashkil etadi. Ular uchun bir yidda 2-3 marta seminarlar indiviual edadi bu seminar metod birlashma tashkil etish va rejalashtirish va unga raxbarlik qilish, eng ilg’or ishlarni o’rganish ommalashtirish ishlari haqida bo’ladi.
Shahar, tuman xalq maorifi organlari metodika kabineti metod birlashmalar raxbarlariga yordam beradi, (reja tuzishda, daladlar tayyorlashda, ochiq ko’riklarni tashkil etishda, va ularni ta’lim- tarbiya ishlariga tatbik etish ahamiyatlidir.
Metod birlashma ishida aloxida diqqatni yangi materiallarni tanlash, mashgulotlar reja-konspektlarini ishlab chiqish, maqola va doilardan, vistavkalar tashkil etishga ajratish kerak.
Maktabgacha tarbiya bo’yicha tayyorlangan barcha qo’llanmalar yoki rekomendatsiyalar avvalambor. Maorif Ministliklariga boriladi, uni ko’rib chiqib, tasdiqlangandan so’ng b/b-ga tarkatiladi.
Metodik kabinet o’z oldidagi vazifalarni xal etishdagi Materialning mazmuniga, talablariga, ahamiyat berish kerak.
Seminarlarda yangi metodik adabiyotlar muxokama qilinadi. "Doshkolnoe vospitanie" Jurnal maqolalari, maktabgacha ta’lim to’g’risidagi metodik birlashmalar ko’riladi, bayram ertaliklari programmalari ko’rib chiqiladi, muhokama qilinadi, metodik ko’rgazmalar tayrlanadi.
Ochiq tarbiyalar pedagogik ishni o’stirishda hamda tarbiyachilarning ishlash malakalarini o’stirishda muxim tadbirdir.
Bunda rejimning turli momentlari kollektiv asosida kuzatiladi va amal
qilinadi.
Metodist metod birlashma ishiga nazoratni sistemali tashkil etsa, reja bajariladi.
Pedagogiklarning nazariy, metodik bilimlarini, mutaxasisligini bajarishning
malakasini keng tarqalgan shaklsidir. O’qituvchilar malakasini oshirish instituti va metodi kabinetlar tomonidan amalga oshiriladi.
Seminarlarning asosiy maqsadi - alohida metodika bo’yicha tarbiyachilarning bilimlarini chuqurlashtirish va tarbiya bo’yicha-aktual masalari.
Seminarlarning sifatida yaxshilash g’oyaviy nazariy savollar maqsadida. Maktabgacha tarbiya ilmiy tekshirish instituti o’quv temasini rejalarini va m.t. yoshdagilarni tarbiyasini va o’qitish bo’yicha aktual seminar programmasini ishlab chiqdi.
Seminar o’quv tematika rejai 1 ishga muljallangan bo’lib, shahar-tuman seminar oyda 1-2 - marta ishdan ajralmagan xolda, oblast va respublika, esa 5-12 kunda ishdan ajralgan xolda tashkil etiladi.
Ilk yosh pedagogikasining asosiy muammollari. Seminarlar ish sifatini yaxshilash maqsadida. Ilmiy tekshirish instituti tomonidan - o’quv-temalarining rejalari, seminar programmasi ishlab chiqilgan.
Seminarning o’quv-tematik rejai 1 yilga muljallab tuziladi, shahar, tuman seminarlari oyda 1-2 marta ishdan ajralmas xolda, viloyat, respublika esa. 5-12 kunda, m.t:
Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotilarda esa o’rganilayotgan materialning mazmuniga qarab seminar qatnashishchilarilarini belgilaydilar.
O’quv tematikning boshqa katta tarbiyasi va direktor tarbiyachilar bilan birgalikda seminar mavzuni taynlaydi, ped sovet uni tasdiqlaydi, bu yillik rejada aks etadi, so’ngra metodist tarbiyachilarning aktivi birgalikda seminar ishining konkret rejaining ishlab chiqadi.
Seminar ishida ayim bir mavzu yildan yilga qaytarilavermasligi kerak. Bu seminar qatnashchilarining qiziqishlarining pasaytiradi. Har bir mashtda quruq nazariyachilikka chiqarish qo’ymay, o’rganilayotgan materialni xayot bilan bog’lash kerak. Seminar rejai metod kabinetga ilib qo’yiladi. Seminar mavzulari taxminan shunday bo’lishi mumkin.
1. Kichik yoshdagi bolalar psixofiziologik xususiyatlari (seminar pediatr, vrach yoki psixolog olib boradi.)
2. Turli faoliyat turlarida bolalarga individual yondashiladi.
3. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni vatanparvarlik va
baynalminalchilik ruxida, tarbiyalash.
Tarbiyachining bolalar bilan o’zaro munosabatlari va x.k.
Seminar mashg’ulotlarni.
Bu - tarbiyachining amaliy malakalarini o’stiruvchi ish shaklsi bo’lib,
bunda: (bolalar) loy, aplikatsiya, qurish-yasash, badiiy o’qish, ashula aytish, raqsga tushish va boshqa ishlar amalga oshiriladi.
Mutaxasis yordamida amaliy jixatdan, saviyalarini o’stirib boradilar. Seminar mashg’ulotlar ishni direktor, katta tarbiyachi yoki tajribali tarbiyachi raxbarlik qiladi. Eng muximi seminar mashgulotlardan biror bir narsa o’rganishdir.
Seminar va seminar mashg’uloti o’sha maxsus daftarga qayd qilib boriladi, aktiv qatnashma nazarlar muhokama etiladi.
Metodik adabiyotlar obzori - yangi metodik va pedagogik adabiyotlar, maktabgacha ta’lim jurnaldagi makolalar o’rganilib, muxokama qilinadi.