(1)Maktabgacha talim tashkilotlarni tashkil qilish va unga rahbarlik qilish
2.2 O’quv ekskursiyalari. Maktabgacha tarbiya xodimlarning dunyoqarashlarini kengaytirish maqsadida, shahar va tumanning diqqatga sazovor yodkorliklariga ekskursiya tashkil etiladi.
Bir yilda 3-4 o’quv-ekskursiyalari tashkil etiladi. Muzeylarga ekskursiya tashkil etilsa nur ustiga a’lo nur bo’ladi, chunki bundan olgan taassuratlarini asosida bo’lim, katta davlat maktabgacha ta’lim tashkilotilariga ekskursiyaga borish tavsiya etiladi. Bu bo’lim bilan ishlashda muxim ahamiyat kasb etadi. Maslaxatlar yakkama yakka va jamoa bo’ladi. Shu maslaxatlar - vaziyat tug’ilganda metodist tomonidan o’tqaziladi. Uzoq joylardagi xodimlarga yozma ravishda beriladi. Jamoa maslahati - 1 oyda 1 marta o’tqazilib, oylik rejada aks etadi. Tumandagi borsa t-yachini oldindan ogoxlantiriladi, o’tqazish mudatini belgilab tuman shart sharoitidan kelib chiqilgan xolda tuziladi.
Maktabgacha ta’lim xodimlarning g’oyaviy-siyosiy, mafkuraviy madaniy va ishlash malakalarini usitish uchun turli mavzular bo’yicha o’tqaziladi; Bular - siyosiy yoki pedagogik temalarda bo’lishi mumkin.
Bu shakl xodimlari dunyoqarashlarini kengaytiradi va ularni yuksalishlariga imkoniyat beradi. Muximi uning yukori g’oyaviy-professional saviyada o’tqazilishidadir. O’z ustida ishlash.
Bu shakl maktabgacha tarbiya xodimlarining o’z ustilarida ishlashlari, g’oyaviy-siyosiy saviyalarini oshirib borishdagi keng tarqalgan shakllar (kollektiv) Metodik birlashmalarni kollektiv shakli bilan birgalikda olib borilsa bilim manbai boyib boradi.
Maktabgacha ta’lim xodimlari uchun shu reja tizimilari unda maktabgacha tarbiya bo’yicha ayrim nazariy masalalarni, maktab tarbiya programmasini, programm metodik materiallarni o’rganish rejalashtiriladi.
Yillik rejada - ishda qiyinchiliklar keltirib chiqargan 1-yoki 2 tema rejalashtirishda. O’z ustida ishlashda faqatgina o’rganiladigan temalar emas, balki undagi asosiy savollarni, masalalarni, o’rganiniladi adabiyotlar ko’rsatiladi.
Direktor - kasaba uyushma raisi bilan birgalikda tagilar o’z ustilarida ishlashni qanday tashkil etish yuzasidan suxbatlanishi, yordam ko’rsatish shart.
Bu tadbirlarni sistemali, aniq reja asosida olib borilishi g’oyat muximdir. Bunda tashkiliy-pedagogik vazifalarni amalga oshirishda kollektiv uchun shart- sharoit, kerakli materiallar, bajaruvchi - javobgar shaxslar, ularni xisobga olib borish - o’quv yilining boshida belgilanadi, direktor doimo nazorat qilib boradi.
Kadrlar bilan ishlashda hamkorlik prinsipida ish olib boriladi: bular quyidagilar:
A) mutloqotda hamkorlik minimumi — kollektiv a’zolari soniga va ishni to’g’ri olib borishga suyanadi;
B) bekorga vaqt o’tqazmaslik, doimo to’gri siyosatni izchillik bilan amalga oshirish;
B) tezkorlik va fikrlashish, uddaburonlik;
G) fikrlashuv natijasini xabar qilish, yangi aniq, praktikaga asoslangan
xolda olib boriladi.
Umumiy ota-onalar majlisida bolalar davlat maktabgacha ta’lim tashkilotining butun ishi muxokama qilinadi, tegishli chora-tadbirlar kuriladi. Ota-onalar majlisiga rais qilib ota-onalar komitetning raisi belgilanadi.
Bolalar davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlarida tashkil etiladigan ochiq eshiklar kuni g’oyat ahamiyatlidir. Bunda bog’chaning butun faoliyati ota-onalar tomonidan kuzatiladi, chiqarish qo’yilayotgan kamchiliklar joyida xal etiladi. Bolalar, davlat maktabgacha ta’lim tashkilotining barcha xodimlari bunga tayyorgarlik ko’radilar.
Individual suhbatlar - bola tarbiyasida qiynalgan ota-onalar uchun tashkil qilinadi bunda gruppa tarbiyachisi va bog’cha direktori ilmiy asoslangan xolga masalalarni hal etmog’i lozim.
Konsultatsiyalar qiska, aniq shaklda olib boriladi, ayniqsa gruppalarda ko’chirma-papkalardan foydalanish kuchaydi.
Direktor axoli o’rtasida muxim masalalar bo’yicha xukumatimiz ko’rsatmalari, qarorlari asosida tashkilot ishlarini olib borishda raxbarlik qiladi.
Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ota-onalarga yaqindan yordam berishda kutubxona tashkil etish ahamiyatlidir.
Bola tarbiyasiga oid bu kitoblar ota-onalargan katta yordam beradi, bu kitoblarni bog’cha direktori, metodist na tarbiyachilar tomonidan tanlanadi. Adabiyotlar ruyxati, xisobot tarzida olib boriladi.
Pedagogik tashviqot ishlaridan eng qulayi ota-onalar burchagidir. Bu ota- onalarga bola tarbiyasiga hamda davlat maktabgacha ta’lim tashkiloti ishiga ijodiy yondoshishga yordam beradi.
Ta'lim tashkilotini boshqarishda sifat kontseptsiyasini ko'rib chiqishning chuqurligi va har tomonlama ko'rib chiqilishiga da'vo qilmasdan va ushbu sifatning aniq ko'rsatkichlari va ko'rsatkichlariga e'tibor bermasdan (ushbu maqolada tadqiqot mavzusi emas) biz aniqlaymiz bu sifatni belgilaydigan boshlang'ich pozitsiyasi. Ko'rinishidan, ta'lim tashkilotini boshqarishning maqsadli funktsiyasi ta'lim sifatidir ta'lim jarayoni mijoz tomonidan talab qilingan. Va shu nuqtai nazardan qaraganda, biz ozgina kelishmovchilik bo'ladi deb o'ylaymiz, chunki tegishli tadqiqotlarni o'tkazmasdan ham, mijozlarning (va barcha toifadagi mijozlar bir vaqtning o'zida: davlat, jamiyat, ota-onalar va talabalar) o'sib borayotgan noroziligini ko'rish mumkin. ta'lim sifati bilan. Binobarin, umuman tizimni ham, alohida ta’lim tashkilotlarini ham boshqarish sifati ko‘p narsani orzu qiladi. Keyinchalik, biz ta'lim tashkilotini boshqarish sohasida, bizning fikrimizcha, hal qiluvchi ahamiyatga ega bo'lgan ba'zi muammoli sohalarni ta'kidlaymiz.
Birinchidan, menejment sohasidagi ta'lim tashkilotlarining eng muhim muammosi (g'alati, hozirgacha ...) mijozlar ehtiyojlarini qondirish madaniyati. Tashkilotning ta'lim xizmatlari bozoridagi marketing yo'nalishi, albatta, maktabgacha ta'limdan tortib to tashkilotlargacha bo'lgan barcha ta'lim muassasalari uchun etakchi bo'lishi kerak. qo'shimcha ta'lim. Garchi, ikkinchisida, bu borada vaziyat ancha yaxshi, ayniqsa, bu tashkilot tijorat bo'lsa. Ko'rsatilgan rejada ishlab chiqilgan muammoning ko'plab sabablari va oqibatlari mavjud, ular orasida ob'ektiv va sub'ektiv tomonlar mavjud, ammo haqiqat saqlanib qolmoqda. Ba'zi sabablarga ko'ra, masalan, avtoulovlarga xizmat ko'rsatishni qo'llab-quvvatlash tizimi ta'limdagi bir xil tizimdan bir necha baravar yaxshiroq. Agar u ta'lim muassasasiga kelguniga qadar ham, uni rasman tamomlagandan keyin ham ta'lim sohasida mijozlarga xizmat ko'rsatish tizimi umuman yo'qligini aytmaganda. Va bunday misollarni yuzlab keltirish mumkin. Shu bilan birga, mijozning qadr-qimmati g'oyasi tom ma'noda ta'lim tashkilotining boshqaruv tizimiga kirib borishi kerak, bu birinchi navbatda ushbu mijozning ehtiyojlarini qondirishi va o'zining ichki boshqaruv muammolarini hal qilishda o'zini tutmasligi kerak.
Ikkinchidan, ta'lim tashkilotlarini boshqarish sohasidagi muhim muammo - bu davlat, hududiy va mahalliy ta'lim boshqaruvi organlari, boshqa davlat tuzilmalari va nazorat qiluvchi organlar tomonidan uning ortiqcha tartibga solinishi va rasmiylashtirilishi. Afsuski, keyingi yillarda hisobot hujjatlari, statistik ma’lumotlar, tashkiliy-iqtisodiy me’yoriy hujjatlar soni sezilarli darajada oshdi, garchi ijtimoiy-iqtisodiy tizimlarning rivojlanish mantig‘i buning aksini ko‘rsatsa-da. Biz ta'lim tizimining byurokratizatsiya darajasi (bu atamaning eng salbiy ma'nosida) bo'lishi kerak bo'lgan darajada kamaymagan, balki sezilarli darajada oshgani haqida umidsizlikka uchragan xulosa chiqarishimiz mumkin. Va ta'lim tashkilotini boshqarishning haqiqatan ham dolzarb muammolarini hal qilish o'rniga, ularning rahbarlari ko'pincha axborot axlatlarini ko'paytirish bilan shug'ullanadilar, ko'pincha hech kimga kerak emas. Qisman, bu muammo yuqoridagi muammoni keltirib chiqaradi, agar ta'lim tashkiloti rahbariyatining faoliyati ta'sischilarni qondirishga qaratilgan bo'lsa (bu, albatta, qisman to'g'ri, lekin qisman ....) qondirishga emas. asosiy mijoz - talaba. Garchi deklarativ tarzda, ta'lim organlari tomonidan bu butunlay boshqacha ko'rinadi.
Uchinchidan, bevosita ta'lim tashkilotlari rahbarlari uchun muhim muammo bu strategik fikrlashning zaif (hatto yo'qligi)dir. Ta'lim muassasasining rivojlanish strategiyasini puxta qurishga e'tiborsizlik uning barcha faoliyatiga salbiy ta'sir qiladi. Ta'lim xizmatlari bozorida o'z o'rnini aniqlay olmaslik, ushbu bozordagi tendentsiyalarni, raqobatchilarni, kuchli va zaif tomonlarini o'rgana olmaslik, tegishli bozorda rivojlanish imkoniyatlarini aniqlay olmaslik tashkilotning passivligi va "byudjet qaramligi" ga olib keladi. Bu ham ta'lim tashkilotini boshqarish sifatiga ta'sir qilishi mumkin emas. Umumiy strategiyani shakllantirish va ta'lim muassasasi faoliyatida individual strategik yo'nalishlarni amalga oshirish uning nisbatan barqarorligi va izchil rivojlanishini kafolatlashi mumkin.
Albatta, bu ta'lim tashkilotlarini boshqarish sohasidagi muammolarning to'liq ro'yxati emas, lekin faqat ushbu kamchiliklarni tuzatish ushbu boshqaruv sifatini sezilarli darajada oshirishi mumkin. Bundan tashqari, ta'kidlanganidek, bu jarayon ikki tomonlama. Bir tomondan, ta'lim tashkilotini boshqarishda kengroq erkinlikni ta'minlash, byurokratik yukni olib tashlash, ortiqcha rasmiy nazoratdan xalos bo'lish va boshqalar nuqtai nazaridan o'zgarishlar hokimiyat tomonidan bo'lishi kerak. Boshqa tomondan, ta'lim tashkilotining boshqaruv tizimidagi o'zgarishlar ichkaridan bo'lishi kerak. Bu esa, bizningcha, ta’lim muassasasi rahbari uchun eng muhim yo‘ldir. Mijozlarga yo'naltirilganlik, strategik fikrlash, jarayonlarni optimallashtirish va zamonaviy boshqaruv texnologiyalaridan foydalanish ta'lim tashkilotlarini boshqarish sifatini va demak, umuman ta'lim sifatini sezilarli darajada oshirishi mumkin.