Maqsadli mijozlar bilan boshruvda marketing bo’limining muvaffaqiyatli hamkorlik aloqalarini o'rnatish va qo'llab-quvvatlash qobiliyatiga ta'sir qiluvchi, firmadan tashqarida faoliyat yurituvchi faol ishtirokchilar va kuchlar to'plami.
kompaniya va uning raqobatchilarini muayyan tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan moddiy resurslar bilan ta'minlaydigan tadbirkorlik firmalari va jismoniy shaxslar.
Marketing vositachilari(Yetkazib beruvchilar)
Bular kompaniyaga o'z mahsulotlarini mijozlarga reklama qilish, sotish va tarqatishda yordam beradigan firmalardir.
tovarni xarid qilish joyi, vaqti va tartibining qulayligini ta'minlay oladi.
Tovarlarni taqsimlashni tashkil etishga ixtisoslashgan firmalar
kompaniyaga o'z mahsulotlarining zaxiralarini yaratish va ularni ishlab chiqarish joyidan belgilangan joyga ko'chirishga yordam berish (omborlar, transport kompaniyalari).
marketing tadqiqotlari firmalari, reklama agentliklari, konsalting firmalari - kompaniyaga o'z mahsulotlarini to'g'ri bozorlarga yo'naltirish va ilgari surishda yordam beradi.
Kredit va moliya institutlari.
Bularga banklar, kredit karta kompaniyalari, sug'urta kompaniyalari va firmaga tranzaktsiyalarni moliyalashtirishga yordam beradigan va sotib olish yoki sotish bilan bog'liq xavflardan o'zini sug'urtalashga yordam beradigan boshqa tashkilotlar kiradi.