Mavzu: Operatsion tizim arxitekturasi bios-da ishlash

Award BIOS versiyasi 4.51

PG AWARD BIOS versiyasi 6,0 AWARD + PHOENIX. Birgalikda ishlagan, zamonaviy platalarda shunaqa.
BIOS versiyasi va ishlab chiqgan firmasini Windows operatsion tizim orqali quyidagicha ko’rish mumkin:
Пуск → Выполнить → msinfo32

Bundan tashqari, Everest, Sandra, siw kabi utilitalar orqali ham kompyuteringizga o’rnatilgan BIOS haqida ma‘lumot olishingiz mumkin bo’ladi. Foydalanuvchi dastur va apparat qismlarini farqlay olmaydi. Buni yuqori darajadagi komponentlar sistemasi orqali tushuntirish mumkin. To’liq ma‘lumotni bizga BIOS tushunchasi beradi. Doimiy xotira kompyuter vositalarini tekshirish, operatsion sistema (OS, misol uchun Windows) ni yuklanishini amalga oshirish va kompyuter qurilmalariga xizmat ko’rsatuvchi ichki (baza) funksiyalarini bajaradi. Bu funksiyalarning asosiy qismini kiritish-chiqarish xizmatidagi dasturlar tashkil yetgani uchun mazkur dasturni BIOS (Basic Input Output System yoki bazali kiritish-chikarish sistemasi) deyiladi. BIOS da shuningdek kompyuter konfiguratsiyasini sozlovchi SETUP dasturi ham joylashgan bo’ladi. Bu dastur qurilmalarning ba‘zi bir xarakteristikalarini o’rnatish (videokontroller, qattik disk va disk yurituvchi qurilma, undan tashqari parollar o’rnatish va boshqalar) ga xizmat qiladi. Bu dastur ishlashini, kompyuterni har safar yuklashda va qayta yuklashlarda ko’rish mumkin. BIOS dastur va apparat qismlari sistemasi o’rtasida «oraliq qatlamni» hosil qiladi. Ko’pchilik foydalanuvchilar BIOS ostida drayver uskunalarini tushunishadi.

Kiritish – chiqarish sistemasi – bu BIOS ning kombinatsiyasi, shuningdek yuklanadigan drayverlar tuzilishi sistemali platadagi mikrosxemada saqlanuvchi BIOS ning bir qismi firvare - deb ataladi.
Operatsion sistema modullari o’z navbatida BIOS ning kengaytirilgan modulli hisoblanadi va shu orqali apparat ta‘minotiga murojat qiladi. Bu aloqa drayver dastur ko’rinishida bo’lib, har bir operatsion sistema (DOS, Windows 9X, Windows NT, Windows 2000/OS/2, Linux) o’z drayveriga ega bo’ladi. BIOS ga turli qurilmalar o’rnatilganda, standart interfeysni operatsion sistemalarga ta‘minlaydi.