Mavzu: Ta’limda innavotsion texnologiyalar

Ta`limni innovatsion rivojlantirish strategiyasi

Intellektualashtirish
Intensifikatsiyalashtirish
Shaxsga yo’naltirish
axborotlashtirish
Integratsiyalash
Infra-struktura
Investitsiyalash
Oqigan vaziyatda – 10%
Eshitgan vaziyatda – 20%
Ko`rgan vaziyatda – 30%
Eshitgan va ko`rgan vaziyatda – 50%
Boshqalar bilan bahslashganda – 70%
Xususiy kechinmalarni boshdan kechirganda -90%
Boshqalarni o`qitgan vaziyatda – 90% - 100%
Biz ma'lumotlarni qanday o`zlashtiramiz?
Intellekt (lotincha “intellectus”) ya’ni aql, idrok, zehn degan ma’noni anglatadi. Bu degani kishining bilish faoliyati, tafakkuri, fikr yuritish jarayonini shakllantirish demakdir.

• Zamonaviy pedagogikaning vazifasi o’quvchilar inttelektual faolligini oshirishda ta’lim jarayoniga yangiliklarni qo’llashni talab etmoqda. Chunki bugungi kunda ta’lim jarayonida yangiliklarni joriy etish yaxshi samara bermoqda. Shuning uchun ta’lim jarayonida qo’llaniladigan yangilikni tasniflash (klassifikatsiyalash) zarur.

Innovatsiya orqali o’qitish jarayoni o’qituvchi va o’quvchining o’zaro munosabatlarini optimallashtiradi. Bunda har ikkala shaxs ham faol ishtirokchiga aylanishi ko’zda tutiladi. Ta’lim jarayonining samaradorligi esa ushbu o’zaro munosabatlarning qanday bo’lishiga bog’liqdir.
So’nggi yillarda pedagogika nazariyasiga boshqa sohalardan bir qator yangi tushunchalar kirib keldi. Bu esa pedagogikaning boshqa fanlar bilan aloqada ekanligidan dalolat beradi.
Tushunchalarning aksariyati texnika va iqtisod sohalaridan kirib kelgan bo’lib, aynan shu sohalar insoniyat fikrining rivojlanishiga asos bo’lmoqda.
Innovatsiya yangilik so’zining qachon paydo bo’lganligi aniq bo’lmasada, bu tushuncha umumiy fanlarga, tabiiy fanlardan kirib kelganligi haqida fikrlar mavjud. Bunday yangiliklarning aksariyati qishloq xo’jaligi, ishlab chiqarish va tibbiyot sohalarida joriy etilardi. Pedagogik termin sifatida esa innovatsiya tushunchasi, yangi tushunchalardan biri bo’lib, unga turli ta’riflar va fikrlar bildirilmoqda.
Amerikalik Bil va Bolenlar pedagogik yangiliklarni faqatgina materialdagi o’zgarishlarni o’z ichiga olgan yangilik emas, balki qarashlar va qo’llanishdagi kompleks yangilik sifatida ta’riflaydilar. Bunda o’zgarishlar va kompleks o’zgarishlarga ta’rif berilgan.

• Nayxof yangiliklarni jarayon sifatida ta’riflab: “Bu jarayon qandaydir g’oyadan boshlanadi va uning o’zgarishiga ta’sir qiladi, iste’molchilarning qabul qilishi yoki inkor qilishi bilan yakunlanadi”, deb e’tirof etadi.

O’quv yurtiga talaba yoki o’quvchi bilim olish uchun keladi, o’qituvchi esa talabaga bilim berishdan tashqari, unga bilim berishning eng qulay, samarali yo’llarini izlab, ta’lim jarayonini tashkil etadi. Pedagoglarning muvaffaqiyatli ishlashlari, o’quvchilarga ta’lim berishlari uchun ta’lim jarayoniga yangiliklarni tadbiq etishni bilishlari shart. Mana shunga ko’ra innovatsiya “yangilik” atamasi ko’pchilikning e’tiborini tortdi. Endi esa innovatsiyani ta’lim-tarbiya ishida to’liq va aniq qo’llash uchun uning mazmun, mohiyatini tushunib etish lozim. Bu bir qadar vaqt talab qiladi.