Mavzu: Xalqaro valyuta tizimining shakllanishi va rivojlanishi mundarija kirish i-bob valyuta va valyuta haqida tushuncha

currency» 
atamasi 
banknotalar va tangalar ko’rinishidagi pullar ma‟nosini anglatadi. Xorijiy valyuta 
uchun 
foreign currency 
atamasi ishlatiladi. Jahon valyuta bozori – bu 
foreign 
currency exchange market 
dir, yoki oddiy qilib aytganda, 
FOREX. 
Valyutalarning turli klassifikastiyasi mavjud bo’lib, asosan ularni uch guruhga 
ajratishadi. Bular jahon valyuta bozorining barcha segmentlarida hech qanday 
cheklovlarsiz amal qiladigan valyutalardir. Ular cheklanmagan miqdorda va turli 
joriy va muddatli bitimlar bo’yicha to’liq konvertirlana oladilar. Bunday turdagi 
valyutalar ichida 
katta beshlik
ni ajratib ko’rsatish lozim. Ularga AQSh dollari 
(USD), Yevro (EUR), Shveysariya franki (CHF), Yaponiya ienasi (JPY) va 
Angliya 
funti 
(GBP) 
kiradi.
Asosiy valyutalarga shuningdek, Kanada dollari (CAN) va boshqa bir nechta 
valyutalar (masalan, Avstraliya dollari AUD) ham kiritiladi. Ikkilamchi valyutalar 
odatda erkin muomalada bo’ladi, biroq vaqti-vaqti bilan ba’zi muammolar yuzaga 
kelishi mumkin. Masalan, bularga likvidlikning yetarli darajada emasligi (ya‟ni, 
xarid qilish va sotish bilan bog’liq qiyinchiliklar), hosilaviy moliyaviy 
instrumentlarning (xususan, fyucherslarning) qo’llanilishi bilan bog’liq boshqa 
to’siqlarni kiritish mumkin.

---

6 
2.
Valyuta va ularning asosiy ishtirokchilari
Valyutalarning mazkur sirasiga Irlandiya, Singapur, Grestiya, Shvestiya, Daniya, 
Oman, Quvayt, Hindiston kabi davlatlar valyutalari kiritiladi.
Ekzotik valyutalar bo’yicha doimo kotirovkalar mavjud, biroq ba’zida 
operatsiyalar miqyosi, muddatli bitimlar bozori bo’yicha (agar u umuman mavjud 
bo’lsa) katta cheklovlarning bo’lishi ehtimoli bor; shuningdek, muayyan davlatlar 
tomonidan ularning keng savdosiga qarshi qonuniy cheklovlar ham o’rnatiladi. 
Mazkur guruhga Indoneziya, Tailand, Gonkong, Malayziya, Vetnam, Fillipinalar 
kabi 
mamlakatlar 
valyutalarini 
kiritish 
mumkin.
Hozirgi kunda