Mamlakat qishloq xo‘jaligining asosiy tarmog‘i dehkonchilik (paxtachilik, donli ekinlar va polizchilik), chorvachilik, qorako‘lchilik va ipakchilik bo‘lgan. Ayniksa, paxta ekiladigan maydonlarni ko‘paytirishga juda katta e’tibor berilgan. Sovet hukumati BXSRda paxtachilikni rivojlantirishga ham alohida e’tibor berdi. Ma’lumki, Buxoro qadimdan xorijga paxta. Qorako‘l teri, ipak va jun mahsulotlari chiqarib kelgan. Amirlik Rossiya imperiyasiga qaram bulgan davrda Buxoro paxta yetishtirishda Farg‘ona vodiysidan keyin 2-o‘rinda turgan.
Mamlakat qishloq xo‘jaligining asosiy tarmog‘i dehkonchilik (paxtachilik, donli ekinlar va polizchilik), chorvachilik, qorako‘lchilik va ipakchilik bo‘lgan. Ayniksa, paxta ekiladigan maydonlarni ko‘paytirishga juda katta e’tibor berilgan. Sovet hukumati BXSRda paxtachilikni rivojlantirishga ham alohida e’tibor berdi. Ma’lumki, Buxoro qadimdan xorijga paxta. Qorako‘l teri, ipak va jun mahsulotlari chiqarib kelgan. Amirlik Rossiya imperiyasiga qaram bulgan davrda Buxoro paxta yetishtirishda Farg‘ona vodiysidan keyin 2-o‘rinda turgan.
BXSRda paxtachilikni yuksaltirish maqsadida 1921 yil 20 aprelda Buxoro Inqilobiy Qo‘mitasi o‘z yerlarida paxta ekadigan dehqonlarga imtiyozlar berish to‘g‘risida qaror chiqargan.
Unga ko‘ra 1 tanob yerga paxta ekkan dehqonga davlat tomonidan
1) 1 pud urug‘lik chigit;
2) 1 pud yog‘ oladigan chigit;
3) 3 funt kerosin;
4) 2,5 arshin gazmol.
Paxta ekish mavsumi tugagach, dehqonlar iyun oyida qo‘shimcha ravishda har bir tanomerga 3 funt kerosin, 2,5 arshin gazmol va amerika navli paxta uchun 3 ming rubl olishgan.
Paxta ekish mavsumi tugagach, dehqonlar iyun oyida qo‘shimcha ravishda har bir tanomerga 3 funt kerosin, 2,5 arshin gazmol va amerika navli paxta uchun 3 ming rubl olishgan.
Bundan tashkari, har bir tanob yerga amerika navli paxta ekkan dexkonga 5 ming rubl, maxalliy guza ekkan dehqonga 4 ming rubl yordam berilgan. Yuqoridagi pul va mahsulotlarni dehqonlar joylardagi amin va oqsokollardan olishgan. Hosil yig‘ib olingach, barcha paxta davlat ixtiyoriga topshirilgan. Birgina paxta ekish mavsumida joylarga urug yetkazib berish turlicha mikdorda bo‘lgan. Masalan, Karmana tumaniga mahalliy g‘o‘za urugidan 820 pud 20 funt, amerika navli urugdan 18 pud: Sulton Rabol tumaniga mahalliy g‘o‘za urugi 201 pud 20 funt, amerika navli urug 9 pud: Yangikurgon tumaniga mahalliy guza urugi 100 pud amerika navli urug 16 pud yetkazib berilgan. Umumiy miqdor 2155 pud urug‘lik chigit 5387 arshin gazmol, 160 pud 17 funt keosin,qo‘shimcha ravishda yana 8. 663. 000 rubl pul berilgan.
1920 yil noyabrda BXSR Savdo va ishlab chiqarish nozirligi huzurida “Buxoro to‘quvchiligi” bo‘limi ochilgan. Bo‘limning vazifasi respublikada paxta sanoatini tiklash, paxtani sun’iy sugorish inshootlari muhim o‘rin tutar edi. BXSRni suv bilan ta’minlash ko‘p jihatdan TASSR bilan munosabatlarga boglik edi. TASSRning « Samarkand suv idorasi » Rossiya imperiyasi mustamlakasi davrida tuzilgan shartnoma asosida ish kurardi. Respublikada kishlok xujaligini rivojlantirishga suv tanqisligidan tashkari boshqa omillar xam salbiy ta’sir ko‘rsatgan. Masalan, amirlik davrida Birinchi jahon urushi(1914-1918 yy.) tufayli kishlok xujaligi rivojiga putur yetkazib, dexkonchilikda xosildorlik juda pasayib ketdi. Bundan tashkari, xukumat almashgandan keyingi dastlabki 2-3 yil kizil armiyaning Buxoro hududiga bostirib kirgan davrida xam kishlok xujaligiga jiddiy zarar keltirgan. Xo‘jalikning yana boshka tarmoklaridan biri chorvachilik asosiy daromad manbalaridan biri xisoblanardi. Lekin Buxorodagi vokealar chorvachilikka xam ta’sir etmasdan qolmadi. Urush yillarida kuylarning kirib yuborilishi; ichki urushlar tufayli korakul terilarini xorijga (Rossiya va Germaniya) chikarishning keskin kiskarishi; davlat tomonidan yuqori boj tizimining joriy qilinishi chorvachilikka xam o‘z ta’sirini o‘tkazdi. Shu maksadda xukumat chorvachilikni yuksaltirish maksadida bir talay ishlar olib bordi. Chunki chorvachilik maxsulotlari, birinchi navbatda korakul teri, chorvachilik maxsulotlari, birinchi navbatda korakul teri, jun va ichak maxsulotlari chet elga eksport kilinsa, yirik shoxli koramollar kishlok xujaligida askotgan.
