43
Ular o‘rtasidagi asosiy farqlar quyidagilar hisoblanadi: a) bozor
kon’yunkturasi
o‘zgarishiga
narxlar
egiluvchanligi
va
ular
moslashuvchanligining tezligi masalasi; b) iqtisodiyotga davlat
aralashuvining zarurligi darajasi va uning dastaklari.
6.2. Makroiqtisodiy muvozanatning klassik modeli
Klassik modelga XVIII asrda asos solingan bo‘lib, uni mazmunan
boyitgan buyuk iqtisodchilar: A. Smit, D. Rikardo, J. -B. Sey, Dj. -S. Mill,
A. Marshall, A. Pigu va boshqalardir.
Klassik modelning asosiy qoidalari quyidagilar:
iqtisod ikki, ya’ni mustaqil bo‘lgan: real va pul sektoriga
bo‘linadi. Bu makroiqtisodiyotda “klassik dixotomiya” tamoyili nomini
olgan, ya’ni u ikkita bir-biriga parallel bo‘lgan
bozorlar
(real va
pul)larning o‘zaro neytralligini – ya’ni bir-biriga bog‘liq emasligini
anglatadi.
barcha
real bozorlar sof raqobatli
bo‘lib, bu XVIII asr va
butun XIX asr davriga to‘g‘ri keladigan iqtisodiy holatdir.
barcha bozorlarda takomillashgan raqobat mavjud bo‘lganligi
sababli barcha
narxlar egiluvchan.
narxlar egiluvchan ekan,
bozor muvozanati
bozorlarda
avtomatik tarzda o‘rnatiladi,
A. Smitning “ko‘rinmas qo‘l”, ya’ni
bozorlarni o‘z-o‘zini muvozanatga keltirish, tartibga solish (market-
clearing) tamoyili amal qiladi.
bozor muvozanati bozor mexanizmi orqali avtomatik tarzda
ishga tushar ekan, u holda hech qanday tashqi kuch, tashqi agent iqtisodiy
jarayonlarni tartibga solishda aralashmasligi lozim.
iqtisodiyotning asosiy muammosi – bu resurslarning
cheklanganligi muammosidir, shuning uchun barcha
Dostları ilə paylaş: